Zonnetornado's zorgen voor warmtetransport

De grote tornado's die in 2008 voor het eerst in de atmosfeer van de zon zijn waargenomen, zijn mogelijk verantwoordelijk voor de hoge temperatuur van de buitenste delen van de zonneatmosfeer. Dat schrijven zonnefysici van een aantal Europese instituten deze week in Nature.

Wetenschappers worstelen al jaren met de vraag waarom met name de corona - het buitenste ijle gasomhulsel - van de zon vele malen heter is dan het oppervlak. Het enige wat vaststond was dat voor deze opwarming enorm veel energie nodig is.

De zonnefysici hebben ontdekt dat de magnetische tornado's van de zon zich uitstrekken van het oppervlak tot in de hoge atmosfeer. Met computersimulaties maken zij aannemelijk dat het ontstaan van deze wervelingen verband houdt met de overdracht van de warmte van het zonsoppervlak naar de corona.

Anders dan tornado's op aarde, die worden aangedreven door verschillen in temperatuur en luchtvochtigheid, zijn de wervelingen op de zon een combinatie van heet, stromend gas en verstrengelde magnetische veldlijnen. Maar net als hun aardse tegenhangers zijn ze onderaan relatief smal en worden ze naar boven toe breder. (ee)