Kerstmis bood de meeste soldaten een zeldzame gelegenheid om – voor heel even – uit de dagelijkse ellende te stappen.
Honderd jaar geleden, op 24 december 1914, vierden soldaten voor het eerst Kerstmis in de loopgraven. Er zouden er nog vier volgen. Voor de meeste soldaten bood de feestdag een gelegenheid om – voor heel even – uit de dagelijkse ellende te stappen.
Kerstmis was meermaals de aanleiding voor verbroedering en een tijdelijke wapenstilstand. De bekendste kerstbestand is vermoedelijk dat van 1914. De slechte weersomstandigheden maakten gevechten onmogelijk, en dus begonnen de Duitsers in hun loopgraven ‘Stille nacht, Heilige nacht’ te zingen. De Britten antwoordden met ‘The first Noel’, waarna de Duitsers ‘O Tannenbaum’ inzetten. Geheel tegen de zin van de legerleiding klommen soldaten langs beide zijden uit hun loopgraven en liepen ze elkaar tegemoet. Er werden cadeaus uitgewisseld en op sommige plaatsen volgde er zelfs een voetbalwedstrijd in het niemandsland.
Boven en onder: Britse soldaten verlaten hun loopgraven voor een voetbalwedstrijd tegen de Duitsers (1914).
Onder: Britse soldaten eten hun kerstmaal op 25 december 1916.
Onder: Duitse soldaten doen hetzelfde in hun loopgraven.
Onder: Kerstmis in een hospitaal in Chateauroux, Frankrijk.
Onder: Ondertussen aan het thuisfront... Patriottistische kerstgroeten.
Onder: Tijd voor een feestje, denken deze Duitse officieren (REUTERS/Archive of Modern Conflict London).
