Gentse onderzoekers doen vondsten rond Stonehenge

Een team van Gentse bio-ingenieurs, onder wie Eos Gouden Pipet-winnaar Philippe De Smedt, heeft de bodem rond Stonehenge in kaart gebracht. Daarbij ontdekten ze heel wat oeroude monumenten.

Tussen de vondsten, 17 in totaal, zaten onder meer verdwenen grafheuvels, rituele monumenten, prehistorische putten, grachtstructuren en grenzen van oude percelen. Het merendeel van de vondsten was voorheen onbekend.

In het landschap rond het beroemde Stonehenge-monument zit een schat aan prehistorische sporen. Maar omdat de site beschermd is door UNESCO, mogen archeologen er niet zomaar graven. Daarom moeten onderzoekers er zogeheten 'niet-invasieve' technieken aanwenden, zoals bodemscanning.

Eerder voerden de University of Birmingham en het Ludwig Boltzmann Institute (Oostenrijk) al scans uit met magnetometers en grondradars, in het kader van het project Stonehengen Hidden Landscapes. Maar de resultaten waren niet altijd bevredigend, want de bovenste bodemlagen bevatten restanten uit de Eerste Wereldoorlog en afval van muziekfestivals die er in de jaren 1960 en '70 plaatsvonden. Die bemoeilijken het onderzoek naar diepere lagen.

Ook henges onder de grond

Om dieper in de bodem te kijken en dus oudere resten te kunnen lokaliseren, werd de hulp ingeroepen van UGent-onderzoekers Philippe De Smedt, Timothy Saey en professor Marc Van Meirvenne. Zij zijn verbonden aan ORBit, de Onderzoeksgroep Ruimtelijke Bodeminventarisatietechnieken. Ze scanden 1,25 vierkante kilometer af.

De bodem rond Stonehenge blijkt veel meer prehistorische sporen te bevatten dan gedacht. Zelfs op een steenworp van de bekende monolieten werden nieuwe zaken ontdekt, legt Vincent Gaffney (University of Birmingham) uit. 'Een van de omliggende grafheuvels hebben we opnieuw bestudeerd. Zo is gebleken dat er putten in de bodem zitten, die wijzen op een kleine henge-structuur zoals die van de bekende stenen.'

'Stonehenge is een van de meest onderzochte archeologische sites ter wereld', zegt UGent-professor Marc Van Meirvenne. 'Maar desondanks konden we nog nieuwe archeologische sporen identificeren.' Het gebied rond de beroemde monolieten is al zo'n 11.000 jaar bewoond. Door dit onderzoek is het helemaal duidelijk dat het Stonehenge-monument geen geïsoleerd geval is, maar dat de omgeving bezaaid ligt met monumenten. (adw)

De rode stippen zijn nieuw aangetroffen monumenten. Foto: Ludwig Boltzmann Institute