Historische figuren in het nieuws: keizer Trajanus

Een stenen voorwerp dat meer dan 200 jaar geleden opdook in Chichester in het zuidoosten van Engeland is met behulp van nieuwe technieken geïdentificeerd als het hoofd van een standbeeld van Romeinse keizer Trajanus.

Marcus Ulpius Trajanus (53-117 n. Chr.) was Romeins heerser van 98 tot aan zijn dood. Trajanus zorgde voor de grootste bloeiperiode van het Romeinse rijk sinds de regeerperiode van keizer Augustus. Hij wist niet alleen Dacië, Mesopotamië en Armenië aan zich te onderwerpen, maar verbeterde ook de levensstandaard van veel Romeinen en liet vele grote bouwwerken oprichten (waaronder mogelijk de zogenaamde muur van Trajanus).

Na zijn dood liet zijn opvolger en geadopteerd zoon Hadrianus overal meer dan levensgrote standbeelden ter zijner eer oprichten. Een daarvan werd teruggevonden in de haven van Ostia, en mogelijk stond er ook een in de rechtstreeks met de zee verbonden binnenhaven van Chichester, dat in de Romeinse tijd Noviomagus Reginorum heette.

Archeologen van de Bournemouth University hebben immers onlangs ontdekt dat een groot stenen voorwerp, dat rond 1800 werd gevonden in de streek, wel degelijk het hoofd was van een standbeeld van keizer Trajanus. Met behulp van 3D-scans konden ze op het erg verweerde hoofd gelaatstrekken en haarstijl onderscheiden.

Het hoofd weegt zo’n 170 kilo, is meer dan levensgroot en werd gemaakt van Italiaans marmer. Wellicht werd het standbeeld door Hadrianus opgericht bij zijn bezoek aan Brittannia in 121-122 n. Chr. en stond het naar analogie met dat in Ostia, in de haven van Chichester. Het monumentale standbeeld zal wellicht gefungeerd hebben als een soort ‘welkom in Romeins Brittannia’-teken. (aa)