Mensenhanden primitiever dan die van de chimpansee

De voorbije miljoenen jaren zijn de handen van de chimpansee meer geëvolueerd dan die van de mens.

Een wonder der evolutie, onze handen. Met dank aan die verdraaid handige opponeerbare duimen, vrij lang vergeleken met de lengte van onze andere vingers, kunnen we de fijnste werkjes klaren en hebben we zo een voorsprong op andere dieren. Maar Spaanse en Amerikaanse wetenschappers stellen nu dat de moderne mensenhanden primitiever zijn dan die van onze naaste nog levende verwant, de chimpansee.

Paleontologen gaan ervan uit dat de eerste mensachtigen miljoenen jaren geleden chimpanseeachtige handen hadden. Maar in deze nieuwe studie, verschenen in Nature Communications, opperen de onderzoekers dat de handen van onze gemeenschappelijke voorouder meer leken op die van een mens dan die van een chimpansee, toch als het op de verhouding tussen duim en andere vingers aankomt.

Terwijl mensen en gorilla’s in de loop der tijd vrij hard bij dit originele ontwerp bleven, kenden de handen van chimpansees en orang-oetans een grotere evolutie. Sinds zij hun eigen tak vormden op de stamboom van de mensachtigen ontwikkelden ze, vergeleken met de duim, langere vingers waardoor ze vlotjes van de ene boomtak naar de andere kunnen slingeren.

Het onderzoeksteam, onder leiding van Sergio Almecija van The George Washington University’s Center for the Advanced Study of Human Paleobiology, komt tot die conclusie na een 'handenanalyse' bij levende en fossiele mensapen. Toen onze voorouders meer dan drie miljoen jaar geleden voor het eerst stenen werktuigen gebruikten, was dat dus met proportioneel zo goed als dezelfde handen waarmee u nu uw computermuis beroert. Dat betekent ook, zeggen de onderzoekers erbij, dat de omschakeling naar een cultuur met gebruik van stenen werktuigen vooral te danken is aan neurologische veranderingen. Onze hersenen maakten die evolutie dus mogelijk, en niet onze primitieve handen. (tn)