Oudste bloed is van ijsmummie Ötzi

Europese onderzoekers hebben rode bloedcellen gevonden rond de wonden van ijsmummie Ötzi. Dat maakt Ötzi’s bloed het oudste ooit.

Een onderzoeksteam van het EURAC-Institute for Mummies and the Iceman heeft rode bloedcellen kunnen terugvinden in de wonden van Ötzi, de 5.300 jaar oude ijsmummie die in 1991 is gevonden in de Italiaanse Alpen. Tot nu toe was het onduidelijk hoe lang bloed aanwezig blijft in het lichaam of opspoorbaar blijft op een plaats delict.

Met een atoommicroscoop onderzocht het team dun weefsel op de plek waar een pijl Ötzi’s rug doorboorde, en rond de wonde in zijn hand. Met het instrument scanden ze het oppervlak van het weefsel met een kleine sonde, die kleine afwijkingen meet. Zo werd lijn per lijn een driedimensionaal beeld opgebouwd. Het Italiaans-Duitse team ontdekte zo rode bloedcellen in donutvorm, zoals we ze vandaag bij gezonde mensen terugvinden. Om zeker te zijn dat het om rode bloedcellen ging en niet om bacteriën of pollen, herhaalden ze het onderzoek met een lasertechniek die door de reflectie van het weefsel verschillende moleculen zichtbaar maakt. Het beeld correspondeerde met laserbeelden van recent bloed.

Snel gestorven

De onderzoekers ontdekten ook fibrine, een eiwit dat een rol speelt bij bloedstolling. ‘Fibrine is aanwezig in verse wonden en neemt dan af’, legt Albert Zink, hoofd van het EURAC-instituut, uit. ‘De theorie dat Ötzi direct nadat hij door de pijl werd verwond, stierf, kan daarom niet overeind blijven.’

De techniek die de wetenschappers op Ötzi hebben losgelaten, kan mogelijk ook vastgesteld worden hoe lang bloed al op een plaats delict aanwezig is. Het onderzoek staat in Journal of the Royal Society Interface. (nd)