Waar kwamen de oorspronkelijke bewoners van Amerika vandaan?

Wij denken bij de Apaches, de Azteken en al die andere volkeren die we vroeger ‘indianen’ noemden spontaan aan de eerste bewoners van Amerika. Maar waar komen ze oorspronkelijk vandaan? Archeologisch onderzoek werpt daar nu een nieuw licht op.

Beeld: Reconstructie van een nederzetting in de Late Jomonperiode.

De wortels van de zogenoemde Native Americans – een standaardvertaling in het Nederlands is er voorlopig nog niet – liggen in het huidige Japan. Meer bepaald bij het Jomon-volk dat daar leefde in de plaatselijke prehistorie. Althans, dat is de al geruime tijd de overheersende, archeologisch geïnspireerde theorie op basis van, kort samengevat, gelijkenissen in opgedolven stenen artefacten.

Volgens deze theorie zouden ze zo’n 15.000 jaar geleden langs de noordrand van de Stille Oceaan en zo via onder meer de toenmalige landbrug in de huidige Beringstraat gemigreerd zijn naar de noordwestelijke kust van Noord-Amerika. Van daaruit zouden ze dan steeds verder uitgezwermd zijn in zuidelijke richting, en in minder dan 2000 jaar tijd de uiterste zuidpunt van het continent bereikt hebben.

Siberië

Nieuw onderzoek aan het Center for the Study of the First Americans (Texas A&M University) wijst echter op een, letterlijk en figuurlijk, andere piste. De studie gebeurde onder leiding van dentaal antropoloog G. Richard Scott die een multidisciplinair team aanstuurde met onder meer ook IJstijd-specialisten. ‘We ontdekten,’ zegt hij, ‘dat die archeologische theorie niet overeenkomt met de biologische werkelijkheid. We ontkennen niet dat de eerste bewoners van het continent via de noordwestelijke Pacifische kust Amerika hebben bereikt, maar onze vergelijkende studie op basis van genetica en skeletbiologie toont geen verwantschap aan met de Jomon.’

Voor het onderzoek vergeleek het team de biologie en de genetische code van stalen van gebitten van de Jomon (boven) en van de Native Americans (onder). (© G. Richard Scott, University of Nevada Reno).

Hun roots zouden dus, met andere woorden, niet in Japan liggen. Maar waar komen ze volgens prof. Scott dan wél vandaan? ‘Hun meest waarschijnlijke plaats van origine lijkt volgens ons Siberië.’