Acute hartaanval treft jonge vrouwen
20 maart 2019 door EVEen onderbelichte aandoening is verantwoordelijk voor een kwart van alle hartaanvallen bij vrouwen jonger dan vijftig.
Een bijzonder type hartaanval treft jonge vrouwen zonder risicofactoren voor hart- en vaatziekten. Het gaat om een acuut hartfalen veroorzaakt door een spontane scheur of bloeding in een gezonde bloedvatwand. Dat is anders dan bij een klassieke hartaanval, waar de oorzaak ligt bij een vette of zieke bloedvatwand.
De aandoening heet SCAD, kort voor Spontaneous Coronary Artery Dissection. Ze bleef lang onder de radar. ‘Artsen leren in hun opleiding dat een hartinfarct bij jonge vrouwen zonder risicofactoren vrijwel niet voorkomt’, zegt cardioloog Sofie Gevaert (UZ Gent). Het is pas sinds 2009, toen een Amerikaanse patiënt zelf op zoek ging naar lotgenoten, dat SCAD onder de aandacht begon te komen.
Gevaert verrichtte recent een eerste Belgisch onderzoek. Ze bekeek de gegevens van een groep vrouwen die tussen 2007 en 2017 voor een hartinfarct in het UZ Gent werden behandeld. Ze stelde vast dat er bij 18 procent van de vrouwen jonger dan vijftig sprake was van SCAD. Dat cijfer liep op tot 43 procent als ze de vrouwen met meer dan één cardiovasculaire risicofactor buiten beschouwing liet. In het Middelheimziekenhuis in Antwerpen bleek dat van de 102 patiënten jonger dan vijftig die tussen 2013 en 2017 waren opgenomen met een hartinfarct 26 procent te wijten was aan SCAD.
"Opvallend is dat driekwart van de patiënten bijkomend een bloedvatwandafwijking vertoont die voornamelijk vrouwen van rond de vijftig treft"
Waarom de aandoening jonge, gezonde vrouwen viseert, is nog niet helemaal duidelijk. Artsen denken aan een combinatie van factoren. Opvallend is wel dat driekwart van de patiënten bijkomend een bloedvatwandafwijking vertoont die voornamelijk vrouwen van rond de vijftig treft. Die zorgt ervoor dat de bloedvaten de neiging hebben uit te zetten of te vernauwen.
Daarnaast zijn er aanwijzingen dat de scheur kan worden getriggerd. Artsen denken aan een intense fysieke inspanning, zoals persen tijdens de bevalling. Ook extreme emotionele stress kan een trigger zijn.
In april wordt in Europa een patiëntregister opgericht. Artsen hopen dat grote gegevensreeksen patronen blootleggen waaraan ze de ziekte beter kunnen herkennen.
