Beenmergtransplantatie kan helpen bij ALS

Een beenmergtransplantatie kan in de toekomst sommige ALS-patiënten helpen. De oorzaak van de ziekte bepaalt wie er baat bij heeft.

Amyotrofe laterale sclerose (ALS) is een spierziekte die de zenuwcellen afbreekt die de hersenen verbinden met het ruggenmerg. Patiënten kunnen gaandeweg niet meer zelfstandig lopen, praten, eten en ademen.

Het nut van een beenmergtransplantatie als behandeling van ALS staat al jaren ter discussie. Beenmergtransplantaties zijn enkel van nut als het immuunsysteem van de patiënt niet meer behoorlijk werkt. Dat geldt slechts voor sommige ALS-patiënten. Waarom de werking van het immuunsysteem verschilt van patiënt tot patiënt was tot op heden een raadsel.

Persoonlijke mutatie

Een onderzoeksteam van Harvard University heeft het raadsel deels opgelost. Het team onderzocht een van de genetische mutaties die ALS veroorzaakt en concluderen dat de oorzaak van de ziekte bepaalt of een patiënt baat heeft bij een beenmergtransplantatie. Vroegere studies hielden er geen rekening mee dat ALS bij verschillende patiënten een andere oorzaak heeft. ‘Er zijn wel honderd mutaties die ALS kunnen veroorzaken. De meeste mensen hebben een persoonlijke mutatie. Daarom werkt een behandeling maar voor bepaalde groepen van patiënten’, legt onderzoeker Kevin Eggan uit.

Immuunsysteem

De mutatie die het team onderzocht, beschadigde bij muizen niet alleen de zenuwcellen maar ook het immuunsysteem. Dat moedigde de onderzoekers aan om te experimenteren met een beenmergtransplantatie. Beenmerg bevat cellen die het immuunsysteem kunnen herstellen. ‘De muizen waren gezonder en leefden langer na een transplantatie, maar genazen niet volledig. De mutatie beschadigt meer dan het immuunsysteem.’ De studie wordt gepubliceerd in Science. (mvdh)