Cafés, restaurants en fitnesszalen zijn ideale besmettingshaarden voor het coronavirus. Dat blijkt uit een Amerikaans onderzoek dat in het wetenschappelijk tijdschrift Nature is verschenen. Volgens experten in ons land was het dan ook een goede beslissing om de cafés en restaurants weer te sluiten.
Waar komt dit nieuws vandaan?
Amerikaanse onderzoekers analyseerden de verplaatsingen van 98 miljoen mensen van uur tot uur gedurende de eerste golf in 10 grootstedelijke gebieden in de Verenigde Staten. Ze deden dat aan de hand van locatiegegevens van smartphones. Uit de massa vergaarde gegevens konden de wetenschappers nagaan uit welke stadswijken mensen kwamen. Op basis daarvan berekenden ze onder andere hun gemiddeld inkomen. Verder brachten ze de verplaatsingen naar diverse publieke plaatsen (winkels, restaurants, kerken) in kaart, en hoelang mensen er verbleven. Die gegevens vergeleken ze vervolgens met de infectiecijfers voor covid-19. Zo konden de onderzoekers inschatten welke plaatsen het meest bijdroegen aan de verspreiding van het coronavirus.
Het onderzoek leidde tot volgende conclusies:
- Een klein aantal publieke plaatsen is verantwoordelijk voor het grootse deel van de corona-infecties: klassieke restaurants en brasserieën, fitnesscentra, cafés, hotels, fastfoodketens en gebedsplaatsen.
- Klassieke winkels, zowel van voeding als andere, dragen opvallend minder bij aan de verspreiding van het virus.
- De sluiting van 10% van de publieke plaatsen met het grootste verspreidingsrisico leidt tot 85% minder infecties. Wellicht omdat de ‘gevaarlijkste’ plaatsen ruimtes zijn met meer mensen per oppervlakte, die er bovendien langer blijven.
- Hoe vroeger in de epidemie deze publieke plaatsen gesloten worden, hoe groter de impact.
- Beperkende maatregelen zijn heel nuttig. Als op een bepaalde publieke plaats, zoals een winkel, 20% van de maximumcapaciteit wordt toegelaten, verliest een zaak helaas 42% van haar omzet, maar vermindert het aantal nieuwe infecties met 80%. Economisch is dat alvast beter dan sluiten.
- Mensen met lagere inkomens lopen meer risico’s. Ze komen vaker op publieke plaatsen en ook op drukkere plaatsen.
Hoe moeten we dit nieuws interpreteren?
Deze studie is baanbrekend omdat ze sommige vermoedens met cijfers bevestigt. Een kanttekening is dat dit onderzoek over de Verenigde Staten gaat. Daar bestaan een andere cultuur, andere eetgewoontes, andere soorten restaurants, enz. Bovendien werd het onderzoek enkel in zeer grote steden gevoerd. We kunnen de resultaten dus niet zomaar toepassen op België.
Dat neemt niet weg dat de overheid deze studie kan aangrijpen om laag-risicoplaatsen sneller toegankelijk te maken, en zo de economische schade te verminderen. Ook blijkt dat plaatsen sluiten niet de enige optie is: beperkingen opleggen voor het aantal mensen in een bepaalde ruimte heeft een bijna even groot effect. Dergelijke maatregelen proberen, is alvast niet onbezonnen.
Conclusie
Uit Amerikaans onderzoek blijkt dat bepaalde publieke plaatsen, waaronder horeca en fitnesscentra, bronnen zijn van coronabesmettingen, omdat een groter aantal mensen er gedurende langere tijd vertoeft in één ruimte. Tegelijk toont de studie dat kort verblijven in een plaats waar weinig volk komt, zoals een winkel met beperkte toegang, slechts weinig risico op besmetting inhoudt. De overheid kan dergelijke analyses gebruiken om maatregelen te treffen.
