Computer speurt naar prostaatkanker

Nederlandse wetenschappers hebben wellicht een manier gevonden om een grootscheepse bevolkingsscreening naar prostaatkanker uit te voeren. Een nieuw computerprogramma beoordeelt zelfstandig beelden van een MRI-scanner.

Momenteel gaan artsen na of iemand prostaatkanker heeft door in bloed te speuren naar bepaalde eiwitten, de zogeheten prostaat-specifieke antigenen (PSA). Maar die methode leidt vaak tot overdiagnose en daardoor ook overbehandeling van sommige prostaatproblemen.

Onderzoekers van Radboudumc zochten naar een meer betrouwbare methode, om zo een solide bevolkingsonderzoek naar prostaatkanker uit te kunnen voeren. Onderzoeker Geert Litjens ontwikkelde een algoritme waarmee een computer automatisch beelden van een MRI-scanner afzoekt naar signalen van prostaatkanker. Als radiologen zelf zo’n onderzoek uitvoeren, neemt dat veel tijd in beslag en is een grootschalige bevolkingsstudie dus onbegonnen werk.

Verdachte gebieden

Litjens’ algortime duidt op een MRI-beeld allereerst de prostaat aan, waarna het verdachte gebieden aanduidt. Dan gaat het bijvoorbeeld om donkere vlekken die er niet horen te zijn. Is dat zo, dan zoomt het programma in op die plaats.

De onderzoekers benadrukken dat de computer het werk van de radiologen zeker niet overneemt, maar wel aanvult, ondersteunt en vooral zorgt voor een kwantitatieve beoordeling. Al hoopt Litjens dat zijn systeem op termijn het werk van de radioloog verbetert.

Jaarlijks krijgen er in Nederland ruim 10.000 en in Vlaanderen zo’n 5.000 mannen prostaatkanker. Ongeveer een kwart daarvan overlijdt ook aan de ziekte. Volgens Radboudumc kan een bevolkingsonderzoek naar prostaatkanker de sterfte met ruim 22 procent doen dalen. (adw)