CRISPR-Cas9 knipt malariaparasiet weg

Sinds de ontwikkeling van CRISPR-Cas9 zoeken biologen volop naar genen en stukjes DNA waar de revolutionaire genbewerkingstechniek een doorbraak kan forceren. Zo ook in de strijd tegen malaria, een ziekte die ondanks de naar schatting half miljoen mensen die er elk jaar aan overlijden, op bitter weinig interesse kan rekenen van de farmaceutische industrie.

Malaria wordt veroorzaakt door de Plasmodium-parasiet, die wordt overgedragen via de beet van vrouwelijke malariamuggen. Een van de strategieën om de ziekte te bestrijden richt zich op het terugdringen van de parasiet in de lijfjes van de wijfjesmuggen. Een mug kan de parasiet immers pas overdragen aan een mens als ze eerst tot in de speekselklieren is geraakt.

Een groep Amerikaanse biologen heeft de CRISPR-Cas9-techniek nu met succes ingezet. Ze slaagden erin een gen te saboteren dat codeert voor een eiwit waarvan de parasiet gebruikt maakt om de muggen binnen te dringen. Gevolg: zowel bij dieren als bij mensen (die al malaria onder de leden hadden) liep de infectiekans flink terug nadat ze door de genetisch gemodificeerde muggen waren gebeten.

Is daarmee het einde in zicht va een ziekte die de mensheid al eeuwenlang teistert? Helaas niet, want de gemodificeerde muggen bleken niet ongeschonden uit de genetische knip-en-plak-operatie te komen. Ze slurpen minder gulzig bloed op, ontwikkelen zich trager, hebben een lagere vruchtbaarheid én ze leggen minder eitjes. Daardoor zouden ze geen partij vormen voor hun ongemodificeerde soortgenoten in het wild, en meteen worden weggeselecteerd.

Toch geven de biologen de moed niet op. Door enkel te focussen op de darmbacteriën van de wijfjes hopen ze gezondere muggen over te houden die eveneens de doortocht van de malariaparasiet verhinderen.