Het microbioom van de darmen is essentieel voor onze gezondheid. Het langdurig slikken van medicijnen kan dat microbioom negatief beïnvloeden.
Onze generatie gebruikt meer medicatie dan ooit. Cardiometabole ziekten zoals diabetes type 2, obesitas en coronaire hartziekte komen steeds vaker voor en vormen samen de grootste doodsoorzaak wereldwijd. Getroffen mensen moeten vaak maanden of zelfs jaren medicatie gebruiken. En dit is niet zonder gevolgen, zo blijkt uit een nieuwe studie gepubliceerd in het tijdschrift Nature.
Het microbioom van onze darmen bestaat uit duizend miljarden micro-organismen die essentieel zijn voor het normale functioneren van het lichaam. Duitse onderzoekers hebben nu aangetoond dat veel medicijnen krachtige effecten kunnen hebben op deze bacteriehuishouding, meer dan in eerste instantie werd gedacht. Zo blijken medicijnen een groter effect te hebben op het microbioom van de gastheer dan ziekte, voeding en roken bij elkaar.
De negatieve effecten van antibiotica hopen zich in de loop van de tijd waarschijnlijk op
Een test van 28 verschillende medicijnen liet zien dat de meeste een negatieve invloed hebben op de bacteriesamenstelling in de darmen. Maar ook het omgekeerde is waar: zo blijkt aspirine bijvoorbeeld een positief effect te hebben op het darmmicrobioom. Hoewel de negatieve en blijvende impact van antibiotica op darmbacteriën al langer bekend is, laat deze studie voor het eerst zien dat dergelijke effecten zich waarschijnlijk in de loop van de tijd ophopen. Het team hoopt dat deze resultaten kunnen bijdragen aan de ontwikkeling van geïndividualiseerde behandelings- en preventiestrategieën.
Effect dieet
Professor Human Microbiomics Willem M. de Vos (Helsinki en Wageningen Universiteit): ‘Dit is een zeer groot opgezette studie in ruim tweeduizend Europeanen met onder meer patiënten met type 2-diabetes en hart- en vaatziekten. Uit het onderzoek blijkt dat de samenstelling van onze darmbacteriën niet alleen een oorzaak kan zijn van de onderzochte aandoeningen maar ook betrokken kan zijn bij genezing door de gebruikte medicatie. Dat laatste moet echter nog wel in vervolgstudies worden vastgesteld. Daarnaast is het van belang om het dieet van de patiënten nauwkeurig in kaart te brengen. Zo kan de inname van vezels bijvoorbeeld een gunstig effect hebben op de samenstelling en activiteit van de bacteriën, wat de resultaten zou kunnen beïnvloeden.’
Expert in microbiologie en darmgezondheid Edwin Abeln (TNO): ‘Het is een prachtig artikel. Wel is het zeer moeilijk om vast te stellen of er oorzaak-gevolg relaties zijn of dat er enkel sprake is van associaties. Het kan best zijn dat “ongezonde mensen” vaker antibiotica nodig hebben en dat er geen causaal verband is tussen het effect van antibiotica of het microbioom en cardiometabole ziektes. Om dat verder uit te zoeken is emperisch onderzoek nodig, maar deze studie biedt toch een erg mooie kans om medicatie te personaliseren op basis van je microbioomactiviteit.’
