Donororganen beter bewaard in perfusiekamer

In het UMC Groningen kunnen donororganen voortaan beter worden bewaard en kan hun kwaliteit zelfs worden verbeterd. Daardoor stijgt het aantal donororganen in Nederland en België.

Tot nu toe worden donororganen, nadat ze werden verwijderd uit het lichaam van de donor, een keer gespoeld met koude, zuurstofloze vloeistof en vervolgens op ijs bewaard. Het voordeel van deze cold storage is dat de stofwisseling van het orgaan bijna volledig stilvalt en het kan overleven zonder zuurstof. Nadeel is wel dat de kwaliteit van het orgaan tijdens het bewaren achteruitgaat, waardoor het na transplantatie soms niet goed meer functioneert.

In het transplantatiecentrum van de UMC Groningen kan het tegenwoordig anders. Daar werd net de orgaanperfusiekamer in gebruik genomen, waarin vier donororganen in vier perfusiemachines continu kunnen worden gespoeld met zuurstofrijke vloeistof en voedingsstoffen, en kunnen worden verwarmd. Uit jarenlang onderzoek blijkt dat dit er niet alleen voor zorgt dat deze organen beter worden bewaard, maar ook dat hun kwaliteit kan worden verbeterd.

Zo komen er tijdens het overlijdensproces van de donor ontstekingsbevorderende stoffen vrij die vochtophopingen in de longen kunnen veroorzaken. Een van de gevolgen daarvan is dat deze longen na transplantatie minder goed zuurstof kunnen opnemen en minder goed kooldioxide kunnen afgeven. Longen die gezond waren bij het overlijden van de donor, worden daardoor toch ongeschikt voor transplantatie. Door machinale perfusie kan het vocht uit deze longen weer worden verwijderd, waardoor ze wel weer voor transplantatie in aanmerking komen. Verwacht wordt dat het gemiddeld aantal longtransplantaties dat in Nederland per jaar wordt uitgevoerd – zo’n 70 – kan toenemen met 10 tot 20 transplantaties.

Aan het UMCG werden sedert 2013 al 26 transplantaties uitgevoerd met longen, nieren en levers die met machinale perfusie werden behandeld. Het resultaat van deze pilotstudies is dat longen met bepaalde indicaties, waaronder oedeem, voortaan in de orgaanperfusiekamer zullen worden behandeld en bewaard. Voor nieren en levers wil het UMCG nog meer onderzoek voeren om de resultaten nog verder te optimaliseren. (ev)

Eerder publiceerden we in Eos (nummer 7, 2014) al een uitgebreid stuk over orgaandonatie. Download het hier.