Eén embryo, verschillende genen

Wetenschappers hebben een nieuwe soort celdeling ontdekt waarbij de chromosomen van beide ouders niet samen worden doorgegeven, maar terechtkomen in verschillende cellen. Deze zeldzame celdeling kan leiden tot ernstige ontwikkelingsstoornissen.

Bij een gebruikelijke bevruchting begint een mensenleven als cel met 46 chromosomen: 23 van de moeder en 23 van de vader. Bij een normale celdeling worden vervolgens kopieën van beide sets chromosomen samen doorgegeven aan de nieuwe cellen. Deze dochtercellen herhalen op hun beurt datzelfde proces.

Onderzoekers van de KU Leuven en UGent hebben nu ontdekt dat de chromosomen van de moeder en de vader in uitzonderlijke gevallen terechtkomen in verschillende cellen. Dat gebeurt tijdens de eerste celdelingen na de bevruchting. Hierdoor kan een embryo in uitzonderlijke gevallen genetisch verschillende cellen hebben. Dat is bijvoorbeeld het geval bij sommige patiënten met ernstige ontwikkelingsstoornissen.

De onderzoekers kwamen tot deze bevinding na het analyseren van koeienembryo’s. Ze analyseerden alle individuele cellen van koeienembryo’s die 1 à 3 keer gedeeld hadden. De analyse toonde aan dat embryo’s in uitzonderlijke gevallen een mengeling kunnen zijn van cellen met enkel het genoom van de moeder, cellen met enkel het genoom van de vader, en eventueel ook nog normale cellen met het genetisch materiaal van beide ouders.

De onderzoekers noemen het proces dat ze ontdekten 'heterogoneïsche celdeling': 'een deling volgens origine'.