Eiwit voorkomt verspreiding van tumorcellen​ via bloedvaten

De meeste cellen van het menselijk lichaam, zoals vetcellen, spiercellen en huidcellen zitten rustig op hun plek. Een uitzondering zijn de bloedcellen: witte bloedcellen patrouilleren door het lichaam op zoek naar ziekteverwekkers en rode bloedcellen zijn druk bezig met het vervoeren van zuurstof en koolstofdioxide. En ook tumorcellen zijn niet bepaald stilzitters: zo kan een mutatie ervoor zorgen dat ze zich losmaken van de hoofdbron en elk hun eigen weg gaan.

Wanneer kankercellen zich losmaken van de primaire tumor, wordt de ziekte het gevaarlijkst. De cellen komen dan in de bloedsomloop terecht, een proces dat ook wel intravasatie genoemd wordt, en kunnen zich door het hele lichaam verspreiden om op andere plekken kolonies te stichten. Meer inzicht in de biologische processen die hieraan ten grondslag liggen is belangrijk voor het ontwikkelen van mogelijke nieuwe behandelingen. En hier lijkt nu een nieuwe stap in te zijn gemaakt: onderzoekers hebben een eiwit ontdekt dat het ontstaan van uitzaaiingen kan remmen, zo schrijven zij in het tijdschrift Science Advances.

Het eiwit met de naam TRPM7 voelt de druk van vloeistof in de bloedsomloop en voorkomt dat de cellen zich door het vaatstelsel verspreiden. Het team ontdekte dat uitgezaaide tumorcellen aanzienlijk verminderde niveaus van dit sensoreiwit hebben, en dat dit de reden is waarom ze efficiënt in de bloedsomloop komen in plaats van zich af te keren van de vloeistofstroom. Ook liet het team zien dat het kunstmatig verhogen van TRPM7 in tumorcellen het proces van intravasatie en daarmee het ontstaan van uitzaaiingen kan remmen.

Hoogleraar experimentele oncologie Frank Kruyt (Universitair Medisch Centrum Groningen): ‘Dit is een interessante studie die ons meer inzicht verschaft in mechanismen die bijdragen aan het metastaseren van tumorcellen. De studie laat op een elegante manier zien dat tumorcellen de druk in bloedvaten moeten kunnen weerstaan en dat TRMP7 hierbij een belangrijke rol speelt. Hoge expressie van TRMP7 zorgt voor sterke gevoeligheid voor de fysieke druk waaraan cellen worden blootgesteld in een bloedvat. Daardoor overleven ze dit niet en wordt het ontstaan van metastases voorkomen. Wat voor impact deze bevindingen zullen hebben op de klinische praktijk is nog onduidelijk, maar het is zeker een stapje in de goede richting.’

Professor experimentele oncologie Jan Paul Medema (Amsterdam UMC): ‘De data zoals gepresenteerd zijn biochemisch zeer overtuigend. De rol van TRMP7 in het voorkomen van intravasatie wordt met goed onderbouwd bewijs geleverd. Hiermee lijken de auteurs duidelijk aan te tonen dat TRMP7-verlaging noodzakelijk is voor het ontstaan van uitzaaiingen. Twee vragen blijven wel overeind: hoe detecteert TRMP7 de verhoogde druk in de bloedbaan? Daarnaast geven veel studies aan dat TRMP7 juist hoger is in tumoren in plaats van lager. Naar de exacte regulatie van de niveaus van TRMP7 in kankercellen zal dus nog meer onderzoek moeten worden gedaan.’

Beeld: Borstkankercellen. Credit: Cecil Fox, National Cancer Institute via Wikipedia Commons.