Endometriose en toch zwanger

Een nieuwe behandelmethode verlicht de symptomen van endometriose bij muizen, zonder dat ze onvruchtbaar worden.

Een op de tien vrouwen lijdt aan endometriose, een ziekte waarbij het baarmoederslijmvlies buiten de baarmoeder groeit. Dat veroorzaakt vaak ernstige buikpijn en onvruchtbaarheid. Als pijnstillers niet genoeg helpen, bestaat de behandeling uit het onderdrukken van de oestrogeenproductie, door de anticonceptiepil door te nemen, of door andere hormoontherapie die de patiënt in een kunstmatige menopauze brengt. De behandelingen zijn niet bij iedereen effectief, en bovendien heeft het blokkeren van de oestrogeenproductie nog andere nadelen naast het verlies van de vruchtbaarheid. Zo heeft oestrogeen een positieve invloed op het brein, het hart en de botdensiteit.

Tijd om nieuwe behandelingen te zoeken. Benita Katzenellenbogen (University of Illinois) en haar collega’s ontwikkelden twee middelen die elk binden op een van de twee types receptoren voor oestrogeen in het lichaam. Die binding zorgt ervoor dat het oestrogeen zelf geen plaats meer vindt op de receptoren.

De onderzoekers brachten vervolgens endometriomen (cystes ten gevolge van endometriose) in bij vrouwelijke muizen. Als ze die behandelden met de nieuwe medicijnen kon dat weefsel zich niet hechten, of – bij muizen waarbij het weefsel was vastgemaakt – werd de groei ervan sterk geremd. De medicijnen verhinderden ook dat immuuncellen, neuronen en bloedvaten in het weefsel binnendrongen. De hechting daarvan zou de pijn bij endometriose veroorzaken. En, belangrijk: de muizen bleven vruchtbaar. Ze kregen gezonde jongen.

Toch zijn er nog enkele kanttekeningen te maken, schrijven de onderzoekers in hun paper in Science Translational Medicine. Studies bij mensen moeten nog bewijzen of de medicijnen ook bij hen werken. Bovendien is nog niet duidelijk of de middelen ook op lange termijn werken – de muizen werden slechts zes weken behandeld – en welke invloed ze hebben op botten, brein of hart. (lg)