Griepremmer Tamiflu werkt niet

De griepremmer oseltamivir (merknaam Tamiflu) beschermt niet tegen ernstige complicaties van de griep, zoals longontsteking, en remt de verspreiding van het griepvirus niet af. Nochtans hebben verschillende landen voor miljarden euro’s van het medicijn ingeslagen tegen de vogelgriep en de Mexicaanse griep.

Tamiflu hoort in veel landen, ook in België en Nederland, tot de medicijnen die regelmatig worden voorgeschreven aan grieppatiënten. Er zijn ook voorraden aangelegd voor het geval dat er nieuwe griepvirussen zouden opduiken waar nog geen vaccin tegen is. Nochtans is de werking van het middel nooit bewezen omdat de producent, farmareus Roche, de onderzoeksgegevens hardnekkig geheim hield.

De Cochrane Collaboration, een internationaal samenwerkingsverband van wetenschappers die alle studies naar de werking en veiligheid van behandelingen onder de loep nemen en er adviezen uit formuleren voor andere artsen, ijvert al sinds 2009 voor een onafhankelijke review van die onderzoeksgegevens, maar kreeg daar pas in het voorbije jaar eindelijk de kans toe.

De twijfels van de Cochrane Collaboration waren volgens de organisatie terecht: uit de 20 studies rond Tamiflu en 26 studies rond een ander griepmedicijn Relenza (zanamivir), waarbij in totaal 24.000 patiënten betrokken waren, blijkt dat de middelen griepsymptomen weliswaar met (amper) een halve dag verkorten (van 7 naar 6,3 dagen), maar tegelijk het risico op misselijkheid, psychiatrische stoornissen en nierproblemen verhogen. Bij kinderen werd geen positief effect gevonden, en één studie vond ook aanwijzingen dat tamiflu de aanmaak van lichaamseigen afweercellen afremt.

De Cochrane-onderzoekers besluiten daarom dat de werkzaamheid van het middel op zijn minst twijfelachtig is en dat mogelijke bijwerkingen onvoldoende worden onderkend. De wetenschappers vragen de regeringsleiders die het middel massaal aankochten daarom: als u toen wist wat nu blijkt, had u dan zoveel in het medicijn geïnvesteerd? (kv)