Hart drijft pacemaker aan

Amerikaanse onderzoekers ontwikkelden een prototype van een apparaat dat elektriciteit kan opwekken uit de hartslag. Dat bespaart hartlijders in de toekomst operaties, omdat ze geen nieuwe batterijen voor hun pacemaker meer nodig hebben.

Wie hartproblemen heeft kan voortleven dankzij een pacemaker. Dat apparaat maakt elektrische impulsen die het hart stimuleren te blijven kloppen. Daarvoor is uiteraard elektriciteit nodig. Traditioneel wordt een batterij gebruikt maar onderzoekers aan de University of Michigan ontwikkelden een apparaat dat gebruik maakt van een vorm van energie die letterlijk een leven lang meegaat: de hartslag.

De hartslag veroorzaakt immers vibraties in de borst, waaruit elektriciteit kan worden gehaald. Het piëzo-elektrisch effect heet dat, waarbij bepaalde materialen zoals kristallen onder druk een elektrische spanning produceren. In het labo werkte het door de onderzoekers ontwikkelde prototype al prima: bij honderd gesimuleerde hartslagen op verschillende ritmes slaagde het apparaat erin tot meer dan tien keer zoveel elektriciteit op te wekken als moderne pacemakers nodig hebben. Het prototype kan elektriciteit maken bij slagen tussen 20 en 600 per minuut. Ook een pluspunt: het is half zo groot als de batterijen die nu worden gebruikt, en batterijen maken momenteel zo’n 60 procent van de grootte van de pacemaker uit.

Pacemakers hebben weinig energie nodig maar een batterij is nu gemiddeld na vijf tot zeven jaar leeg, waarna onderhuids een nieuw apparaat moet worden ingebracht. ‘Veel van de patiënten zijn kinderen die jarenlang met pacemakers moeten leven’, vertelt hoofdonderzoeker Amin Karami. ‘Je kunt je wel voorstellen van hoeveel operaties ze gespaard blijven wanneer deze nieuwe technologie wordt toegepast.’ Verder onderzoek moet nu uitwijzen hoe het apparaat best kan worden geïntegreerd in het lichaam. (tn)