Hersenen van ouderen werken harder

De structuur van de hersenen verandert tijdens het ouder worden. Daardoor gaat bijvoorbeeld ook de geheugencapaciteit achteruit. Toch lijken de hersenen van ouderen in staat om die achteruitgang te compenseren. Ouderen gebruiken meer hersengebieden om een geheugentaak uit te voeren dan jongeren.

Anoek Vermeij van het Donders Instituut onderzocht hoe dit proces in elkaar zit. Ze liet een groep jongeren en ouderen dezelfde geheugentaken uitvoeren en keek daarbij naar het functioneren van de hersenen. Terwijl de jongeren zowel voor makkelijke als moeilijke taken één hersenhelft inschakelen, brengen ouderen vrijwel meteen twee hersenhelften in stelling. Het lijkt er dus op, dat ouderen meer hersengebieden gebruiken om tot dezelfde prestatie te komen als jongeren.

Veelbelovende beeldvorming
Vermeij en haar collega’s gebruikten bij dit onderzoek de nieuwe, veelbelovende optische beeldvormingstechniek functional Near-Infrared Spectroscopy (fNIRS) om hersenactiviteit te meten. fNIRS registreert met bijna-infrarood licht de concentratie zuurstofrijk bloed en zuurstofarm bloed in de hersenen. Voert een deelnemer een geheugentaak uit, dan stijgt de concentratie zuurstofrijk bloed in het hersengebied dat actief is.

Opsporing en behandeling
Hoogleraar geriatrie Marcel Olde Rikkert, die bij het onderzoek is betrokken: 'Dit onderzoek verschaft ons nieuwe inzichten in de veranderingen in hersenwerking die optreden tijdens het ouder worden. Kennis hierover kan nieuwe aanknopingspunten bieden voor vroege opsporing en behandeling van geheugenproblemen bij ouderen. Bovendien toont dit onderzoek aan dat fNIRS een uitermate geschikte techniek is om hersenactiviteit bij ouderen te onderzoeken.'

De resultaten van het onderzoek zijn online gepubliceerd in PLoS ONE.