Het vakblad BMC Emergency Medicine heeft een artikel teruggetrokken. De reden: onduidelijkheid over een afgehakte slangenkop.
De West-Afrikaanse tapijtadder (foto hierboven) is één van de gevaarlijkste slangen ter wereld. Hij is zeer giftig en reageert agressief als hij verstoord wordt. De slang is bovendien zeer goed gecamoufleerd. Hij wordt vaak pas opgemerkt als het te laat is.
In het vakblad BMC Emergency Medicine verscheen vorig jaar een artikel over een vrouw die stierf na een beet van deze slang. De 47-jarige Kameroense vrouw werd in haar duim gebeten toen ze op haar akker werkte. Ze doodde de slang en hakte de kop er af. Daarna ging ze naar een traditionele genezer, die haar behandelde met zalf en kruidendranken. Toen dat niet hielp werd de vrouw overgebracht naar het ziekenhuis. Bij aankomst bleek haar hele arm aangetast te zijn door gangreen. De vrouw kreeg een hoge dosis tegengif maar stierf enkele uren later.
Enigmatische foto
In het artikel staat een foto van de afgehakte slangenkop (zie hieronder). De slang op de foto is echter geen West-Afrikaanse tapijtadder maar een boscobra. Wat is er gebeurd? Heeft het tijdschrift de verkeerde foto afgedrukt? Of hebben de auteurs van het artikel zich vergist toen ze de slang determineerden? Dat laatste is onwaarschijnlijk, want de twee soorten lijken helemaal niet op elkaar.
Er is nog een andere mogelijkheid: fraude. De hoofdauteur van het artikel, Joel Tochie, blijkt de foto al eens eerder gepubliceerd te hebben, in een ander tijdschrift. Daar wordt de slang wel correct geïdentificeerd als een boscobra. Volgens de begeleidende tekst werd de cobra niet gedood door een vrouw maar door een man.
Dat roept vragen op. Heeft Tochie een oude foto hergebruikt, in de hoop dat niemand het zou merken? Kunnen we er zeker van zijn dat de vrouw gebeten werd door een West-Afrikaanse tapijtadder, of was het toch een andere slangensoort?
BMC Emergency Medicine heeft het artikel nu teruggetrokken. Het blijft echter onduidelijk wat er precies gebeurd is. Amerikaanse journalisten hebben Tochie om uitleg gevraagd, maar die hulde zich in stilzwijgen. Ook de tijdschriftredactie weigerde commentaar te geven.
Ieder jaar sterven meer dan 100.000 mensen aan de gevolgen van een slangenbeet. Nog eens 400.000 mensen lopen blijvende lichamelijke schade op, zoals geamputeerde ledematen. Het is dus van groot belang dat artikels over slangenbeten accuraat en betrouwbaar zijn.
