Hongerige cellen verlengen leven

De cellen van een kleine rondworm kunnen zichzelf tijdelijk on hold zetten en zo het leven van het beestje verlengen. Mogelijk werken sluimerende kankercellen op dezelfde manier.

Amerikaanse wetenschappers hebben ontdekt dat de cellen van het rondwormpje C. elegans zichzelf in de wachtkamer zetten als er plots geen voedsel meer voorhanden is. Daarvoor concentreerden de onderzoekers zich op de twee laatste fases van de ontwikkeling van de larveorganen.

Die twee laatste ontwikkelingsfases worden F3 en F4 genoemd. Na F3 telt het orgaan in kwestie 3 cellen, na F4 22 stuks. De biologen lieten C. elegans op verschillende tijdstippen tussen F3 en F4 honger lijden. Zolang er te weinig voedsel was, bleef de celontwikkeling op fase F3 vastzitten. Pas als er genoeg voedsel aanwezig was, ging het organisme over naar F4. ‘Celontwikkeling is geen continu, non-stop proces’, vertelt hoofdonderzoeker Adam Schindler (Duke University). ‘Organismen verkennen hun omgeving en schatten in of die voldoet aan hun ontwikkelingsvereisten.’ Zelfs na twee weken zonder voedsel zet C. elegans zijn ontwikkeling normaal verder. En wat meer is: de worm leeft er ook twee weken langer door.

Kankeronderzoek

De onderzoekers menen dat hun onderzoeksresultaten, gepubliceerd in het vakblad PLOS Genetics, het kankeronderzoek kunnen helpen. ‘Het blijft voorlopig een mysterie hoe kankercellen in een vroeg stadium kunnen uitzaaien, en dan pas na jaren sluimeren wakker worden. We vermoeden dat de celontwikkeling bij C. elegans op dezelfde manier verloopt als die metastase van menselijke kankercellen.’

Tegelijk hopen Schindler en zijn collega’s op termijn een manier te vinden om mensen langer te doen leven. Eerder was ook al bij ratten, muizen, vliegen, spinnen en apen vastgesteld dat voedselontbering tot een langer leven kan leiden. ‘Alleen moeten we nog vinden hoe we die lastig dieetrestrictie kunnen inperken.’ (adw)