Tumors kunnen immuuncellen ‘hacken’ om te helpen bij hun verspreiding. Door nanodeeltjes in die cellen binnen te smokkelen, maakten onderzoekers dat proces ongedaan.
Beeld: Macrofagen doden een kankercel.
In normale omstandigheden beschermen macrofagen ons lichaam tegen schadelijke indringers. De immuuncellen omsluiten de schadelijke deeltjes, nemen ze in zich op en vernietigen ze. Maar in het lichaam van een kankerpatiënt zijn tumorcellen in staat om bepaalde macrofagen als het ware te hacken. De ‘gehackte’ macrofagen bestrijden de tumorcellen niet langer, maar helpen die in hun verspreiding doorheen het lichaam.
Een team van bio-ingenieurs aan de Universiteit van Twente denkt een antwoord te hebben op die hackende tumorcellen. De onderzoekers ontwierpen nanodeeltjes die de macrofagen trainen tegen de tumor.
In eerste instantie moesten de wetenschappers de nanodeeltjes tot bij de juiste macrofagen in het lichaam zien te krijgen. Daartoe ontwierpen ze nanodeeltjes met een dubbele fosfolipidenlaag. Doorgaans bestaat zo’n laag uit lange, waterafstotende staarten aan de binnenkant en waterminnende koppen aan de buitenkant. ‘We vervingen enkele lipiden door lipiden met een korte, geladen staart die naar de buitenkant toe kan draaien’, licht Jai Prakash, die het onderzoek leidde, toe. Via die roterende staarten aan de buitenkant kunnen de gehackte macrofagen de nanodeeltjes herkennen. Zo nemen ze de deeltjes in zich op.
Roterende staarten
Zodra de nanodeeltjes in de macrofagen zijn opgenomen, kan het trainen beginnen. In de roterende staarten verwerkten de onderzoekers een stukje van een bacteriële celwand. Dat geeft de gehackte macrofagen verweer tegen de tumorcellen. Het zorgt er ook voor dat de nanodeeltjes enkel worden herkend door de gehackte macrofagen en elders in het lichaam geen schade aanrichten.
Onderzoek op muizen toonde aan dat de therapie met nanodeeltjes niet enkel in staat is om gehackte macrofagen zo ver te krijgen dat ze tumorcellen opnieuw bestrijden. Ze kan ook de verspreiding van de tumor doorheen het lichaam verhinderen. De onderzoekers gebruikten de therapie om muizen met tumorcellen van borstkanker in hun lichaam te behandelen. De resultaten waren hoopgevend: de tumorgroei werd met 70 procent afgeremd.
Bron: Universiteit van Twente, Nederland
