IVF voor minder dan 200 euro per cyclus

Onderzoekers van de Universiteit Hasselt en het Ziekenhuis Oost-Limburg in Genk hebben een low-cost IVF techniek ontwikkeld die een grote impact kan hebben op de levens van miljoenen onvruchtbare koppels in ontwikkelingslanden. Een kwaliteitsvolle behandeling zou al kunnen voor minder dan 200 euro per cyclus.

'Onvruchtbaarheid is waarschijnlijk het meest genegeerde gezondheidsprobleem in de derde wereld', aldus onderzoekster Elke Klerkx van het Genks instituut voor vruchtbaarheidstechnologie. 'Omwille van het stigma dat de aandoening in bepaalde landen met zich mee brengt worden onvruchtbare vrouwen vaak onterfd, mishandeld en tot "tweederangsvrouw" in een polygaam huwelijk veroordeeld.' Een zorg die ook de 'Walking Egg' VZW deelt. Die organisatie wil onvruchtbaarheid in ontwikkelingslanden in de kijker zetten en voorzag de studie daarom van het nodige geld.

Klassieke IVF vereist een sterk gespecialiseerd laboratorium voorzien van duur materiaal. Zo hebben dokters voor de oude techniek een voorraad speciaal gas nodig, net als een luchtzuiveringssysteem en een CO2-incubator. De Belgische onderzoekers slaagden er in dat materiaal te vervangen door twee glazen testbuisjes en enkele spuiten en slangen. Bij de nieuwe techniek, die tWE gedoopt werd, als dank aan de sponsor, zorgt een chemische reactie tussen citroenzuur en natriumbicarbonaat voor het nodige CO2. Een gemakkelijk te verwijderen verbinding met het tweede proefbuisje zorgt voor ideale kweekomstandigheden. Eens die bereikt zijn injecteren dokters een eicel en zaadcellen in het tweede buisje zonder de compositie van de lucht er in te verstoren.

De lage kostenaanpak leidt in iets meer dan 30 procent van de gevallen tot een succesvolle inplanting van het embryo, gevolgd door een normale zwangerschap. Dat maakt de nieuwe techniek ongeveer even effectief als de duurdere, meer omslachtige technologie. 'De initiële resultaten bewijzen dat het vereenvoudigde systeem een betaalbare oplossing kan bieden voor onvruchtbaarheidsbehandelingen waar IVF de enige oplossing is', bevestigt Klerkx. 'Het onderzoek is een grote stap naar een universele vruchtbaarheidszorg.' Met een prijskaartje van ongeveer 200 euro per behandelingscyclus kost tWE slechts een fractie van de huidige IVF-technieken.

Helaas moet er nog een kleine kanttekening gemaakt worden bij het succesverhaal. Voorlopig vereist de goedkope techniek nog steeds een gespecialiseerd labo. Vandaag kost zo'n laboratorium tot drie miljoen euro om te bouwen maar Klerkx en haar team hopen er eentje in te richten in Genk tegen november, voor slechts 300.000 euro. 'Ziekenhuizen in de derde wereld zouden dan naar ons voorbeeld zelf labo's kunnen oprichten waar ze de goedkope techniek kunnen toepassen. De vereenvoudigde procedure zal ongetwijfeld een nieuw tijdperk in de geschiedenis van IVF inluiden', besluit Klerkx. (ma)