Lichaamsvibratietraining verbetert de fysieke functie mogelijk op dezelfde manier als regulier sporten, zeker bij mensen die moeite hebben met bewegen.
Als we ouder worden lopen of bewegen velen van ons niet meer zoals vroeger. Een gedeeltelijke verklaring hiervoor is de onvermijdelijke veroudering. Verschillende aandoeningen, zoals de ziekte van Parkinson, sarcopenie en osteoporose, kunnen bewegen nog moeilijker maken.
Er wordt vaak tegen mensen met zulke aandoeningen gezegd dat ze meer moeten bewegen. Dat zou immers hun spieren en botten versterken. Maar voor iemand die moeite heeft met bewegen is het haast onmogelijk om zoveel te bewegen dat er verbetering optreedt. Daarom hebben wetenschappers een simpele maar baanbrekende oplossing: staan op een trilplaat.
Tijdens zo’n lichaamsvibratietraining sta, zit of lig je op een trillend vlak en tegelijkertijd voer je verschillende kracht- of balansoefeningen uit. Het apparaat trilt op verschillende frequenties, variërend van tien tot veertig Hertz.
Het trillende vlak stimuleert de spieren, waardoor ze samentrekken en ontspannen. Soms gebeurt dit tot wel zestig keer per seconde. Deze spierstimulatie maakt het trainen veel effectiever.
Lichaamsvibratietraining wordt steeds populairder omdat het makkelijker is dan klassiek trainen. Mensen die normaal niet kunnen trainen, kunnen zo dezelfde voordelen behalen als mensen die regulier sporten. Voor mensen die wel regelmatig sporten kan een trilplaat ook bijkomende gezondheidsvoordelen hebben, zoals verbeterde kracht en stabiliteit.
Lichaamsvibratietraining leidt mogelijk tot verbetering van de lichamelijke gesteldheid op dezelfde manier als klassiek sporten. Onderzoek toont aan dat de kwaliteit van spieren en botten erdoor verbetert, en dat de mineralen in de botten toenemen. Ook de communicatie tussen de spieren en het zenuwstelsel verbetert. Alles bij elkaar worden botten en spieren sterker en dat vermindert het risico op vallen en botbreuken. Lichaamsvibratie zou aandoeningen zoals sarcopenie, verlies van spiermassa en -functie, zelfs volledig kunnen voorkomen.
Verbetering van fysieke functie
De fysieke functie verbeteren via lichaamsvibratietraining kan bij verschillende aandoeningen.
Lichaamsvibratietraining implementeren in je normale trainingsroutine verbetert je fysieke fitheid als die is verminderd door veroudering. Een studie liet zien dat de fysieke functie van mensen die niet regelmatig sporten verbeterde. Drie keer in de week een lichaamsvibratietraining van vijftien minuten zou al effectief moeten zijn. De verbeteringen bleven tot wel twaalf maanden na het einde van de studie meetbaar. De fysieke functie bij mensen die niet aan lichaamsvibratietraining deden verslechterde.
Lichaamsvibratietraining kan ook mensen met neurologische aandoeningen die het bewegen bemoeilijken helpen. Denk hierbij aan parkinson, MS, een herseninfarct of letsel aan de ruggengraat.
De connecties tussen onze spieren en ons brein zullen waarschijnlijk versterken, met een betere communicatie tot gevolg. Motorfunctie en proprioceptie (het vermogen om beweging te voelen) verbeteren mogelijk ook.
Lichaamsvibratietraining kan ook een uitkomst bieden in het voorkomen of verbeteren van osteoporose. De trillingen zorgen voor een elektrische geladenheid in de botten en dat verhoogt hun mineraaldichtheid. Er kunnen zelfs nieuwe botcellen aangemaakt worden. Alles samen verbetert zo de spierspanning en fysieke functie.
Omdat niet alle studies het met elkaar eens zijn over het positieve effect van lichaamsvibratietraining op osteoporose, is er meer onderzoek nodig.
Beperkingen
Hoewel lichaamsvibratietraining veel potentie heeft, zijn er ook een aantal beperkingen.
Geen enkele studie heeft negatieve effecten van lichaamsvibratietraining gerapporteerd. Er wordt dus aangenomen dat het veilig is. Voor mensen met een pacemaker, zwangere vrouwen, mensen met botbreuken en mensen met een kunstheup of knie wordt de training echter niet aanbevolen.
Er is op dit moment weinig informatie over de langetermijneffecten van vaak herhaalde lichaamsvibratietrainingen, en al helemaal als het gaat om trillingen boven de negentig Hertz. We weten vanuit het onderzoek dat mensen die blootgesteld zijn aan hoge trillingen voor langere periodes (zoals bouwvakkers) soms neurologische problemen of problemen aan het bewegingsapparaat krijgen. Daarom is het belangrijk om de veiligheid van hoge-frequentie en langetermijn lichaamsvibratietrainingen te onderzoeken. Maar omdat de meeste trainingssessies kort zijn en frequenties hebben van onder de negentig Hertz, zijn deze naar alle waarschijnlijkheid veilig.
Een andere beperking van lichaamsvibratietraining is dat ze minder gebruikt wordt als nodig. Misschien komt dat doordat medisch personeel niet op de hoogte is van de voordelen, of omdat mensen geen toegang hebben tot het apparaat.
Voor gezonde mensen is lichaamsvibratietraining geen vervanging voor traditioneel sporten, maar voor mensen die moeite hebben met bewegen kan lichaamsvibratietraining dezelfde voordelen bieden als sporten. Huidig onderzoek stelt drie keer in de week vijftien minuten lichaamsvibratietraining voor. Met dit schema zou iedereen binnen zes weken genoeg verbetering moeten merken in fysieke functie.
Dit artikel verscheen eerder in The Conversation.
