Mannen veroorzaken menopauze

Hadden mannen geen voorkeur voor jonge vrouwen, dan zou de menopauze niet bestaan.

Waarom komen vrouwen vanaf hun vijftigste in de menopauze? En waarom komt het alleen voor bij mensen en niet bij andere dieren? Dergelijke vragen houden wetenschappers al een tijdje bezig. En de theorieën die er tot nu toe voor werden opgeworpen, lopen allemaal een beetje mank. Zo is er de grootmoedertheorie die stelt dat vrouwen na een bepaalde leeftijd onvruchtbaar worden om hun kinderen te helpen bij de opvoeding van hun kleinkinderen en om zo hun nakomelingen te helpen overleven.

Een aanvaardbare theorie, ware het niet dat het evolutionaire voordeel daarvan onduidelijk blijft. Want je zou toch denken dat natuurlijke selectie er eerder voor zou kiezen om de vruchtbaarheid en de voortplanting te beschermen in plaats van die te onderdrukken?

Evolutionair geneticus Rama Singh denkt de oplossing te hebben gevonden. Volgens hem is de menopauze bij oudere vrouwen het gevolg van de voorkeur van mannen voor jonge vrouwen. Waar wetenschappers tot nu toe dachten dat de menopauze oudere vrouwen ervan weerhield zich te blijven voortplanten, is het in feite het gebrek aan voortplanting die ervoor gezorgd heeft dat de menopauze ontstond. Volgens Singh heeft de competitie tussen mannen van alle leeftijden voor jonge partners ervoor gezorgd dat oudere vrouwen een steeds kleinere kans lopen om zich voor te planten.

Natuurlijke selectie – die alleen oog heeft voor het voortbestaan van de soorten – is daardoor alleen de vruchtbaarheid bij jonge vrouwen blijven beschermen omdat zij de meeste kansen hebben om zich voort te planten. Bovendien is ze de genetische mutaties die de menopauze veroorzaken niet langer blijven onderdrukken en werden oudere vrouwen onvruchtbaar.

Helaas zorgen deze genetische mutaties er niet alleen voor dat vrouwen onvruchtbaar worden, maar ook dat ze door de hormonale veranderingen die met de menopauze gepaard gaan een groter risico lopen op allerhande aandoeningen. Maar volgens Singh bewijst zijn onderzoek dat de menopauze zich na verloop van tijd heeft ontwikkeld en dus dat ze wellicht ook kan worden teruggedraaid, samen met haar negatieve gevolgen.

Het onderzoek staat in PLOS Computational Biology. (ev)