Sherpa’s zijn liever moe dan slim

Neen, de beroemdste bagagedragers ter wereld hebben geen verborgen talent. Wanneer ze zwaarbeladen een berg op klauteren vertrouwen ze enkel op hun extreme uithoudingsvermogen.

Van sommige Afrikaanse vrouwen is geweten dat ze bijzonder goed kunnen manoeuvreren met kruiken en potten water op hun hoofd. Door op een welbepaalde manier te stappen verdelen ze de energie over hun voeten zó dat het verlies minimaal is. Daardoor kunnen ze zware lasten kilometers ver dragen, zónder dat ze daarvoor een grote fysieke inspanning moeten doen.

Een groep Belgische wetenschappers was benieuwd of Nepalese sherpa’s, zeg maar de bekendste en strafste bagagedragers ter wereld, ook gebruik maken van zo’n verborgen talent dat hun werk veel zwaarder doet uitschijnen dan het in feite is. Om dat proefondervindelijk te onderzoeken trokken ze naar een bergdorp in de Himalaya, niet ver van de Mount Everest.

De manier waarop sherpa’s stappen verschilt in niets met die van de onervaren bagagedragers

De Belgen lieten tientallen sherpa’s over een speciaal platform wandelen dat minutieus en in real time de krachten meet die de voeten erop uitoefenen. De beroepsdragers deden dat een aantal keren zonder bagage en een aantal keren gepakt en gezakt – met lasten tot wel anderhalve keer hun eigen lichaamsgewicht. Terug thuis herhaalden de onderzoekers het experiment met een aantal Belgische vrijwilligers.

Wat bleek? De manier waarop de sherpa’s stappen verschilt in niets met die van de onervaren bagagedragers. In tegenstelling tot de Afrikaanse vrouwen gebruiken de dragers dus geen verborgen trucje om het energiegebruik tijdens het stappen te beperken. Volgens de onderzoekers is dat de verklaring waarom sherpa’s, net als ongeoefende klimmers trouwens, relatief traag en met veel oponthoud wandelen, zelfs als het pad niet steil omhoog gaat. Op die manier raken ze immers niet uitgeput.

Volgens de Belgische vorsers zit haast en spoed ook niet in de cultuur van de Nepalezen ingebakken. Als sherpa’s bijvoorbeeld een lange voettocht moeten ondernemen om een ander stadje te bereiken, houden ze steevast hetzelfde tempo aan – ook als dat betekent dat ze pas ’s nachts zullen aankomen. (sst)

Bron: Norman Heglund, Université catholique de Louvain, Louvain-la-Neuve in Journal of Experimental Biology