Sporten verbetert onze natuurlijke weerstand en dat is momenteel de enige afweer die we hebben tegen het coronavirus. Niet alleen de immuniteit verbetert. Bewegen is goed voor ons lichaam en brein.
We beginnen aan onze derde quarantaineweek. We mogen enkel buitenkomen om te gaan werken, naar de winkel te gaan, voor een wandeling of om te lopen. Sport is de enige buitenhuisactiviteit die nog toegelaten is. Wandelen, joggen en fietsen, liefst alleen, wordt zelfs aangemoedigd in deze crisistijd. Niet alleen in België, maar overal ter wereld waar coronamaatregelen van kracht zijn: ‘blijf in uw kot, maar kom eruit om te bewegen’.
Wat we nog steeds lichaam en geest noemen, is in feit een continuüm
Sporten, minstens een halfuur aan een stuk en aan een matige intensiteit, verbetert de immuniteit. En niet alleen dat. Bewegen is goed voor alles: spijsvertering, hormoonhuishouding, hartfunctie, bewegingsapparaat en ook het brein. Bewegen verbetert de bloeddoorstroming naar de hersenen en dat komt geheugen en concentratie ten goede, zo werd enkele jaren geleden uitgebreid aangetoond in de systematisch literatuuroverzicht. De gunstige effecten zijn evenzeer aangetoond voor cardiotraining (lopen, fietsen, zwemmen) als voor krachttraining (fitness).
Dat personen die regelmatig sporten zich mentaal beter voelen, is ook gekend. Sporten is goed voor het humeur. Door matig-intensief en voldoende lang te bewegen komen ‘feel good’-stofjes vrij in de hersenen, waaronder endorfines en serotonine, ze werken als ‘stemmingsverbeteraars’. Niet alleen duursporten zoals lopen (de gekende runners’ high), maar ook pilates of andere oefenprogramma’s waarbij dieper gelegen spiergroepen worden aangesproken, denk aan fitness en corestability, geven een goed gevoel. Zo toonde neurobioloog Peter Strick (University of Pittsburgh Brain Institute) aan dat de productie van cortisol en adrenaline door de bijnieren - beide hormonen spelen een rol bij stressreacties – niet alleen vanuit de hersenen gestuurd wordt, maar ook vanuit de spieren. Het zou verklaren dat regelmatig bewegen stress vermindert en mensen stressbestendiger maakt.
De continue spanning bij chronische stress wordt door te sporten onderbroken. Bewegen werkt ook bij depressie: actief bewegen doet de sombere gevoelens een beetje afnemen. Het effect is bescheiden, maar wel vergelijkbaar met het effect van antidepressiva, zij het zonder de nevenwerkingen. In psychiatrische instellingen is beweegtherapie een vast onderdeel geworden van de psychiatrische aanpak. En daarbuiten maakt runningtherapie opgang. Onderzoek heeft aangetoond dat drie keer per week lopen na acht tot tien weken het mentale welzijn verbetert in vergelijking met niet sporten.
Dat heeft niet alleen te maken met endorfines, vertellen wetenschappers. De helende kracht van bewegen is het gevolg van een combinatie van zowel neurobiologische als psychologische effecten. Zo leidt sport ook tijdelijk af van negatieve gedachten, kan buitenlucht en zonlicht een boost geven of ervaar je positieve feedback van je omgeving als aangenaam. Lichamelijke en mentale processen zijn met elkaar verweven. Wat we nog steeds lichaam en geest noemen, is in feit een continuüm. Net zoals ziekte het psychisch welbevinden overhoop kan halen, kan regelmatig bewegen de mentale gezondheid verbeteren.