Een nieuwe studie gepubliceerd in Nature Communications laat in muizen zien dat het gebruik van antidepressiva tijdens de zwangerschap impact kan hebben op de hersenontwikkeling van de foetus.
Serotonine, ook wel het gelukshormoon genoemd, is een neurotransmitter die heel wat belangrijke functies in ons lichaam vervult, waaronder de regulatie van stemming. In het geval van een depressie verhoogt antidepressiva de hoeveelheid serotonine in het brein door het opruimen van serotonine te stoppen. Daarnaast wordt vermoed dat serotonine een rol speelt bij de vroege hersenontwikkeling van dieren, inclusief mensen. Maar hoe werkt dat dan, en kan het gebruik van antidepressiva dit proces verstoren?
In een recente studie van de Universiteit van Colorado is er gekeken het effect van serotonine op de prefrontale hersenschors van muizen. De prefrontale hersenschors speelt een centrale rol in cognitieve functies van het hoogste niveau en is daarom het focusgebied van de studie. Aangezien het derde trimester van de menselijke zwangerschap biologisch gezien gelijk wordt gesteld aan de eerste twee weken van de hersenontwikkeling bij muizen, heeft het team zich gericht op deze specifieke ontwikkelingsfase van de muizenpups.
Synaptische veranderingen
Het onderzoek toont aan dat serotonine niet alleen betrokken is bij de algemene hersenfunctie, maar ook een specifieke rol speelt bij het beïnvloeden en veranderen van verbindingen tussen hersencellen, wat invloed kan hebben op leren en het aanpassingsvermogen van het brein. Toediening van fluoxetine leidde tot veranderingen in individuele verbindingen tussen hersencellen van de prefrontale cortex.
Het begrijpen van deze correlatie heeft het potentieel om bij te dragen aan vroegtijdige interventie en de ontwikkeling van nieuwe therapeutische benaderingen voor neurologische ontwikkelingsstoornissen waarbij sprake is van serotonine-dysregulatie, zoals mogelijk autisme of ADHD. In toekomstige experimenten zullen de onderzoekers testen wat de langetermijneffecten zijn van een verhoogde blootstelling aan serotonine, zowel bij normale muizen als bij een muismodel voor autisme.
Won Chan Oh, een van de betrokken onderzoekers: ‘Fluoxetine passeert niet alleen de placenta, maar komt ook in de moedermelk terecht, wat leidt tot een verhoogde hoeveelheid serotonine bij de foetus. Het is echter belangrijk te benadrukken dat we onze bevindingen niet kunnen generaliseren naar de ontwikkeling van het menselijke brein. Zwangere vrouwen die momenteel antidepressiva gebruiken, moeten niet zomaar stoppen met het innemen ervan. Om conclusies bij de mens te kunnen trekken zal er nog veel meer onderzoek nodig zijn.’