Darmvirussen zijn goed voor je als je gezond bent. Maar als je darmproblemen hebt, kunnen ze bijdragen aan je ziekte. Dat lijkt in elk geval zo bij de ziekte van Crohn en colitis ulcerosa.
Een tot twee procent van de Vlamingen en Nederlanders lijden aan een chronische inflammatoire darmziekte (IBD, naar de Engelse afkorting). Het gaat meestal om de ziekte van Crohn of colitis ulcerosa. Ze hebben voortdurend onstekingen aan hun darmen, wat leidt tot buikpijn, diarre, vermoeidheid en koorts.
Er is niet één oorzaak van IBD’s. Het gaat om een complex samenspel van genetische aanleg en omgevingsfactoren. Uit eerder onderzoek bleek al dat het microbioom – de bacteriën in de darmen – een rol speelt. Het immuunsysteem gaat in overdrive als reactie op deze bacteriën. Maar ook virussen zijn belangrijk, zo blijkt nu uit nieuw onderzoek.
Amerikaanse onderzoekers gebruikten darmweefsel van gezonde mensen en van mensen met IBD’s, om er virus-achtige deeltjes mee te maken. Vervolgens stelden ze muizen en menselijke macrofagen bloot aan dat ‘viroom’. Macrofagen zijn onderdeel van het immuunsysteem: ze ruimen schadelijke cellen op.
Doelgerichte eliminatie
Het resultaat? Bij gezonde muizen onderdrukten de virussen ontstekingsreacties. Maar bij muizen waarbij de onderzoekers IBD opwekten, maakten de virussen de symptomen erger. De menselijke macrofagen reageerden op dezelfde manier. Werden ze geconfronteerd met virussen uit IBD-weefsel, dan wekte dat een ontstekingsreactie op. Ging het om virussen uit gezond weefsel, dan gebeurde dat veel minder.
‘Onze bevindingen suggereren dat virussen in gezonde darmen kunnen helpen om immuniteit op te bouwen’, schrijven de onderzoekers in hun paper in het vakblad Science Immunology. ‘Niet alle virussen zijn dus gevaarlijk.’ Het onderzoek zou hoop kunnen bieden op nieuwe behandelingen tegen IBD’s, met het viroom als doelwit. ‘Doelgerichte eliminatie of vervanging van virussen is een nieuwe strategie om darm- en immuunziekten breder te behandelen’, klinkt het.
