Waar komt pijn bij artrose vandaan?

Nederlandse onderzoekers ontdekken waar pijn in zenuwloos kraakbeen vandaan komt.

Artrose is een pijnlijke aandoening van de gewrichten in de handen, knieën, schouders, nek en heupen. Waar die pijn precies vandaan komt, is moeilijk te verklaren. Want artrose tast het kraakbeen aan, hoewel daar helemaal geen zenuwen in zitten die pijn kunnen veroorzaken. Sommigen wijten de pijn aan de ontstekingen die vaak met artrose gepaard gaan, maar hoe zit het dan met patiënten die geen gewrichtsontsteking maar wel pijn hebben?

Experimenteel reumatologen van Radboud UMC in Nijmegen hadden zo’n vermoeden dat het kraakbeen zelf wel eens de belangrijkste speler in het pijnproces bij artrose kon zijn. Ze wisten dat kraakbeen een enorm reservoir is voor groeifactoren. Bij artrose gaat het kraakbeen kapot en komen er grote hoeveelheden Transforming Growth Factor-beta (TGF-beta) vrij. Toen ze dat nader onderzochten, ontdekten ze dat TGF-beta de productie van Nerve Growth Factor (NGF) in kraakbeencellen sterk stimuleert.

Dat het eiwit NGF van cruciaal belang is voor de pijn bij artrose, was al langer duidelijk. NGF komt in het lichaam voor om pijnzenuwen te onderhouden. Tijdens ontstekingen is er meer NGF en neemt de gevoeligheid voor pijn toe. Maar waar dit NGF precies vandaan kwam, was tot nog toe onduidelijk.

De onderzoekers ontdekten niet alleen dat TGF-beta de productie van NGF in kraakbeencellen sterk stimuleert, ze stelden ook vast dat TGF-beta veel meer invloed heeft op de aanmaak van NGF dan de ontstekingsfactor interleukine-1, het eiwit waarvan tot nu toe werd aangenomen dat het de productie van NGF het sterkst stimuleerde.

De resultaten scheppen een nieuw licht op het ontstaan van pijn bij artrose en zullen wellicht aan de basis liggen van nieuwe geneesmiddelen die de pijn bestrijden. (ev)