Een vaak gehoorde klacht van covid-19-patiënten: het verlies van reuk en smaak. Sommigen ervaren het al negen maanden lang, sinds ze besmet raakten tijdens de eerste golf. Over hun herstel durven de artsen zich niet uit te spreken.
Waar komt dit nieuws vandaan?
Plots optredend geur- en smaakverlies is een mogelijk teken van een corona-infectie. Soms is het zelfs het enige symptoom. Het komt vaker voor bij jongere patiënten dan bij oudere, en evenveel bij milde als bij ernstige infecties. Het reukverlies kan variëren van minder goed ruiken tot helemaal niets meer ruiken (anosmie). In acht op de tien gevallen gaat de verminderde reuk ook gepaard met smaakverlies. Reuk- en smaakverlies bij een corona-infectie is hinderlijk en soms zelfs angstaanjagend, maar meestal herstelt het spontaan na gemiddeld tien dagen.
Tijdelijke reuk- en smaakstoornissen zijn niet ongewoon tijdens en na virale luchtweginfecties:
- Ook bij infecties zoals griep of een zware verkoudheid kan je tijdelijk minder ruiken of proeven.
- Bij eerdere coronavirusinfecties (SARS en MERS) werden ook verhalen opgetekend van geur- en smaakverlies bij besmette patiënten, maar het werd amper verder onderzocht.
- Met het huidige coronavirus komen geur- en smaakverlies veel frequenter voor, waardoor het probleem meer aandacht krijgt.
Bij een minderheid van de coronapatiënten blijft het reukverlies duren lang nadat de corona-infectie voorbij is. Hoe groot de kans is op blijvend reuk- en smaakverlies, is niet bekend, omdat het zo’n moeilijk objectiveerbaar symptoom is.
Hoe moeten we dit nieuws interpreteren?
Geur- en smaakverlies bij virale luchtweginfecties zijn in de eerste plaats het gevolg van een verstopte neus. Daardoor geraakt lucht moeilijker bij de reukzenuwtjes die in je neusslijmvlies liggen. Toch is er bij covid-19 meer aan de hand, want ook na de neusverstopping blijft het probleem bestaan. Onderzoekers vermoeden dat het reukverlies tijdens een corona-infectie het gevolg is van een ontsteking van reukcellen in het neusslijmvlies. Die cellen geven signalen door aan je reukzenuwen, die naar je hersenen leiden. Daardoor kan je geuren waarnemen. Tussen de reukcellen in je neus zitten cellen met receptoren (ACE-2) waar SARS-CoV-2, het coronavirus, makkelijk op bindt. Daardoor kunnen de coronavirussen zich vlot vermenigvuldigen in je neusslijmvlies en schade berokkenen. Het resultaat is geurverlies, en dat leidt dan vaak ook tot een verminderde smaak.
Wanneer het geurverlies minstens vier weken blijft aanhouden zonder verbetering, raadpleeg je het best een neus-keel-oorarts. Die kan onderzoeken welke geuren en in welke mate je die niet meer waarneemt. Vervolgens kan hij een geurtraining starten:
- Zo’n training houdt in dan je minstens twee keer per dag aan een reeks potjes met diverse geuren (gewoonlijk citroen, roos, eucalyptus en kruidnagel) ruikt, gedurende 20 seconde per potje.
- Je moet de oefening minstens drie maanden volhouden.
- Deze training prikkelt je reukvermogen en geeft een goede kans op verbetering. Medicatie tegen dit probleem bestaat niet.
Conclusie
Reuk- en smaakverlies is een opvallend symptoom van een corona-infectie, en soms zelfs het enige. Bij veruit de meeste coronapatiënten herstellen de reuk- en smaakzin zich spontaan na gemiddeld tien dagen. Een minderheid blijft er echter last van hebben. Als je na vier weken geen verbetering merkt, ga je het best naar een neus-keel-oorarts. Die kan een geurtraining opstarten, een methode met een goede kans op verbetering.
Referenties
M.Finoulst, P.Vankrunkelsven, L.Van Gerven. Geur- en smaakverlies door Covid-19. Tijdschr. voor Geneeskunde, 76, nr. 24, 2020 doi.org/10.47671/TVG.76.20.193
