Wat zit er eigenlijk in zonnebrandcrème?

60-70% is water en olie

Vaak wordt palmolie gebruikt uit Zuidoost-Azië. Voor de aanleg van plantages gaat veel oerwoud en dus leef­gebied van bijvoorbeeld orang-oetans verloren. Er is wel duurzame palmolie, maar of die in jouw zonnebrandcrème zit, weet je niet.

10-20% Is UV-werende stof

Het uv-filter weer­kaatst uv-licht of houdt de straling tegen. Zo verbrandt de huid niet. Minerale uv-filters zijn deeltjes zink- of titaniumoxide. Zink of titanium komt uit mijnen in onder andere Australië, Zuid-Afrika, Oekraïne en Canada. Een duurzaam mijnbedrijf herstelt de natuur en zorgt voor veilige arbeidsomstandigheden en een fatsoenlijk loon. Maar uit welke mijn het filter in jouw zonnebrandcrème komt, wordt zelden vermeld. Er zijn ook synthetische (chemische) filters, gemaakt van aardolie. Dit filter vangt licht op en zet het om in warmte.

10-30% zijn toevoegingen, zoals huid­verzorgende en zeepachtige stoffen voor een goed smeerbare crème, acrylaten voor water­bestendige zonnebrand.

Nanodeeltjes

In zonnecrème zitten nanodeeltjes. Het zinkoxide en titaniumdioxide dat uv-licht tegenhoudt, laat normaal een witte waas achter op de huid. Dat effect vermindert als de uv-filters als nanodeeltjes – kleiner dan 100 nanometer – aan de zonnecrème worden toegevoegd.

Op basis van het huidige onderzoek is het onwaarschijnlijk dat die nanodeeltjes schadelijk zijn voor de gezondheid. De nanodeeltjes dringen niet of nauwelijks door de huid en komen enkel in contact met de dode en verhoornde cellen in de opperhuid.

Onderzoek op celculturen doet vermoeden dat het immuunsysteem in staat is om zinkoxidedeeltjes die toch door de huid zouden dringen af te voeren.  Of dat ook in het lichaam zo is, is nog niet duidelijk. De negatieve gevolgen van verbranden zijn dat wel, en dus is het tot nader order beter om nanodeeltjes te smeren dan om niet te smeren.

Slecht voor koraal

Om reacties van de huid te voorkomen, wordt rond de nanodeeltjes in zonnecrème een coating aangebracht. In zeewater kan die coating oplossen. Het titaniumoxide kan dan reageren met zonlicht en zuurstof, waarbij waterstofperoxide (H2O2) wordt gevormd. Dat kan de ontwikkeling van plankton en koraal verstoren. Spaanse wetenschappers becijferden dat er op een gemiddelde zomerdag aan een strand langs de Middellandse Zee zo’n 4 kilogram titaniumoxide in het water terecht komt, met veel hogere H2O2–gehaltes tot gevolg. De impact daarvan is moeilijk in te schatten, omdat er ook veel andere verontreinigende stoffen via afvalwater in zee terechtkomen.

Voorkom zonnebrand ook zo

* Lange mouwen en een hoed beschermen je huid tegen UV-licht. Let op, de zon schijnt door dunne T-shirts heen.

* Een lichte huid verbrandt sneller, een donkere zelden. Huidkanker komt bij de laatste ook nauwelijks voor.

* Wie voorzichtig zont, wordt bruiner. Het extra pigment helpt tegen verbranding.

* Parasol en schaduw voorkomen verbranding. Maar niet voor 100 procent! Ook in de schaduw is er altijd uv-licht.