Deze is week is de ramadan van start gegaan. Onderzoekers van de Universiteit Antwerpen grijpen die kans om uit te zoeken welke impact die periode heeft op de fysieke en mentale gezondheid van vrouwelijke deelnemers.
Het Rufaida-project is een wetenschappelijke studie naar de impact van de ramadan op het voedingsgedrag en de gezondheid van vrouwen. Wij vroegen een van de onderzoekers, dr. Sarah Ahannach, hoe ze dat willen achterhalen.
Waarom voeren jullie onderzoek naar de impact van de ramadan?
‘De meeste mensen denken dat de ramadan louter gaat over vasten tussen zonsopgang en zonsondergang, maar het is veel meer dan dat. Het is ook een spirituele maand waarbij mensen uit de moslimgemeenschap samenkomen en stil staan bij het leven. Wij willen de invloed van al die aspecten bestuderen.’
‘Meer dan een kwart van de wereldbevolking is moslim. Dat betekent dat een groot deel van de wereldbevolking deelneemt aan de ramadan en het relevant is voor onderzoek. Met ons project willen we mensen aanmoedigen om open te staan voor verschillende types van onderzoek. Bovendien willen we benadrukken dat de ramadan een mooie religieuze culturele ervaring is die perfect hand in hand kan gaan met wetenschappelijk en sociologisch onderzoek.’
Waarom focussen jullie daarbij op vrouwen?
‘Het Rufaida-project is een dochterproject van het Isala-project, een grootschalig burgerwetenschapsproject waarbij we het vrouwelijk microbioom en de vrouwelijke gezondheid in kaart brengen.’
‘Daarbij komt dat vrouwen nog altijd te weinig geïncludeerd worden in wetenschappelijke studies. Dat geldt zeker voor moslimvrouwen die nog minder dan andere vrouwen in klinische studies worden betrokken. Wij vinden het enorm belangrijk om die kloof in de wetenschap iets meer te dichten.’
‘Isala wordt ook altijd gestuurd door de vragen die leven in de maatschappij. Er zijn in ons onderzoeksteam verschillende moslima's die zelf deelnemen aan de ramadan, onder wie ikzelf. En wij vroegen ons al enige tijd af wat de ramadan doet met onze mentale en fysieke gezondheid. En aangezien we beschikken over een lab en wetenschappers, besloten we dat zelf te onderzoeken.’
Deelnemers krijgen drie vragenlijsten voor de ramadan van start gaat, vier vragenlijsten tijdens de ramadan en drie vragenlijsten na de ramadan. Wat wil je specifiek achterhalen?
‘De vragen zijn relatief breed. Ze gaan over levensstijl, mentale gezondheid en omgevingsfactoren, maar ook over het al dan niet hebben van stress en tijd voor jezelf, over welke voeding vrouwen innemen en of dat verschilt voor, tijdens en na de ramadan.’
‘We zijn geïnteresseerd in de impact van de ramadan op al die factoren. Heeft de belevenis van een maand lang vasten, spiritueel zijn en meer in contact komen met elkaar een invloed en is dat een blijvende impact? Zien we dat mensen gezonder gaan eten en meer rust vinden? En blijft dat zo?’
Wat wil je op basis van de resultaten doen?
‘De volgende stap is dan om echt fysiek stalen te laten nemen en te kijken naar de fysische aspecten van de ramadan op het microboom, op metabolieten in het lichaam, enzoverder.’
Zijn er eerder al soortgelijke onderzoeken gebeurd?
‘Er zijn eerder al onderzoeken gebeurd naar intermittent fasting, maar de ramadan is toch anders omdat het spirituele en het samenkomen daarbij ook heel belangrijk zijn. De paar studies naar de invloed van de ramadan waren relatief kleinschalig en daarin werden vrouwen vaak niet of niet voldoende geïncludeerd.’
‘Bovendien keken eerdere studies wel naar de invloed van vasten op het darmmicrobioom maar niet naar het vaginale microbioom of naar de invloed van het feit dat vrouwen tijdens de ramadan niet moeten vasten op de dagen dat ze menstrueren. Ook daarvan willen wij de impact onderzoeken.’
Hoeveel vrouwen hebben zich al ingeschreven?
‘We zitten nu al aan 250 deelnemers, maar er kunnen zich nog altijd vrouwen opgeven. We willen de vragenlijsten zoveel mogelijk verspreiden en door zoveel mogelijk vrouwen laten invullen, zodat we een totaalbeeld krijgen van de vrouwelijke gezondheid en het voedingspatroon voor, tijdens en na de ramadan.’
Wil je ook meedoen met het project? Inschrijven kan op isala.be
