De bijensterfte wordt veroorzaakt door een versoepeling van het pesticidenbeleid in Brazilië.
In nauwelijks drie maanden tijd hebben naar schatting een half miljard bijen het loodje gelegd in Brazilië. De oorzaak van deze plotse en massale bijensterfte ligt in het nieuwe beleid van de Braziliaanse overheid dat nieuwe pesticiden erg soepel goedkeurt en bestaande gebruiksrestricties opheft.
De Braziliaanse agro-industrie was al een grootgebruiker van pesticiden, en lijkt een versnelling hoger te schakelen, daarin gesteund door de regering Bolsonaro. De bevoegde overheidsinstanties hebben in de eerste zeven maanden van de regeerperiode maar liefst nieuwe 290 landbouwchemicaliën een goedkeuring gegeven, waarvan velen verboden zijn in de EU. Tegelijk worden eerdere beperkingen in het gebruik van pesticiden opnieuw bekeken, met als doel “restricties op vlak van toxicologische classificaties te reduceren”. Van de 702 producten die als extreem giftig geclassificeerd stonden, blijven er nog maar 43 over op de lijst.
Giftige cocktail
Het resultaat van de nieuwe politiek op vlak van pesticiden en andere landbouwchemicaliën liet niet lang op zich wachten. In de periode tussen oktober 2018 en maart 2019 rapporteerden imkers een massale bijensterfte die zich vooral situeerde in vier staten met veel grootschalige landbouw, zoals de staat Rio Grande do Sul, een belangrijk productiegebied van soja.
Het recente sterftepatroon van de bijen in Brazilië verschilt sterk van de afname van bijen die al een tijd aan de gang is in Europa en Noord-Amerika. Bij dit patroon, het zogenaamde Colony Collapse Disorder, raken werkbijen gedesoriënteerd en verdwijnen uit de korven of nesten. In Brazilië daarentegen stelden imkers en wetenschappers vast hoe bijen simpelweg dood neervallen. Een voorlopige analyse van de dode bijen en materiaal in de korven wijst op de aanwezigheid van verschillende giftige pesticiden, onder andere fipronil, een veel gebruik bestrijdingsmiddel in de sojateelt.
