Broeikasgas in minder dan twee jaar omgezet in mineralen

Aan het afvangen en vervolgens ondergronds opslaan van koolstofdioxide kleven serieuze beperkingen door het gevaar op lekken. Maar wat als het kwalijke goedje nu eens kon worden omgezet naar vulkanisch gesteente?

Niet zolang geleden werd carbon capture and storage, oftewel CCS, nog gepresenteerd als een van de belangrijkste mitigerende acties om de impact van onze broeikasuitstoot op het klimaat te verkleinen. Verlaten en uitgeputte gas- en oliereservoirs zouden worden volgepompt met de CO₂ onttrokken aan schoorstenen van bijvoorbeeld de zware industrie. Maar omdat koolstofdioxide nu eenmaal een gas is (of vanuit de vloeibare fase snel weer in een gas verandert) is het risico op lekken te groot. En dus verdween de interesse voor CCS even snel als ze was gekomen.

Maar wat als we er nu eens voor zorgden dat CO₂ ondergronds kan uitmineraliseren tot gesteente? Aan die optie werd nooit serieus gedacht, want de vorming van gesteenten is een van de traagste processen op aarde. Het zou honderden tot duizenden jaren duren vooraleer de het broeikasgas omgezet zou zijn in ongevaarlijke mineralen.

Britse wetenschappers hebben nu echter aangetoond dat dit mineralisatieproces toch heel snel kan verlopen – in minder dan twee jaar zelfs. Ze deden dat in IJsland, waar ze CO₂ injecteerden in de diepe ondergrond die er grotendeels uit basalt bestaat – een snelstollend vulkanisch gesteente. Basaltrots is rijk aan calcium, magnesium en ijzer, mineralen die onontbeerlijk zijn om de mineralisatie van koolstofdioxide vlot te laten verlopen. De CO₂ loste eerst op in water om vervolgens te reageren met het omgevende basalt. De onderzoekers boorden een aantal controleputten waar ze de samenstelling van het grondwater kon analyseren. Wat bleek: na twee jaar was tussen de 95 en 98 procent van het opgeloste koolstofdioxide omgezet in carbonaten – de ‘versteende’ versie van het broeikasgas, zeg maar.

Omdat basalt massaal veel voorkomt in de aardkorst, biedt het onderzoek mooie perspectieven voor de opslag van CO₂. Helaas is de afvangtechnologie een ander paar mouwen. Het onttrekken van koostofdioxide aan rookgassen kost momenteel nog zoveel energie dat de uitstootwinst aan het eind van de rit nauwelijks nog iets voorstelt. (sst)

Juergg Matter staat naast de injectieput aan de CarbFix-pilootsite tijdens de eerste CO2
injectie in maart 2011. [Credit: Sigurdur Gislason]

CarbFix piloot CO2-injectiesite tijdens de CO2-injectie in maart 2011. [Credit: Martin Stute]

Leden van het CarbFix wetenschapsteam hzijn bezig met de rotskern die is hersteld van de kernbuis tijdens het boren op de CarbFix piloot CO2-injectiesite (oktober 2014). [Credit: Juerg Matter]

Bron: Juerg Matter, University of Southampton, VK in Science