Burgerwetenschap werkt

Gewone burgers zijn prima in staat om wetenschappelijke gegevens te verzamelen.

Het aantal haaien loopt wereldwijd achteruit. Maar wetenschappers hebben te weinig gegevens om precies na te gaan hoe het met de verschillende soorten haaien gesteld is. Citizen science – gewone burgers die wetenschappelijke gegevens verzamelen – zou die kennis op een goedkope manier kunnen vergroten. Maar is die informatie wel betrouwbaar?

Australische wetenschappers zochten dat uit door 62 ervaren duikgidsen te vragen de haaien te tellen die ze zagen in de buurt van de koraalriffen van Palau, het westelijke deel van de eilandengroep Carolinen in de Grote Oceaan. Ze moesten daarbij een aantal standaardgegevens bijhouden, zoals de plaats waar ze de haaien hadden gezien, de datum, de soort, de geschatte diepte en de zichtbaarheid.

Na 2.300 duiksessies over een periode van vijf jaar vergeleken de onderzoekers de gegevens van de duikgidsen met die van geautomatiseerde opsporingstechnieken, zoals akoestische telemetrie (de techniek die aan de hand van in het water uitgezonden geluiden vissen kunnen opspoort). Uit de resultaten bleek dat de duikers evenveel haaien hadden gespot als de telemetrietoestellen.

Volgens de onderzoekers kunnen gewone toeristen, mits ze wat eenvoudige uitleg krijgen, op een goedkope manier nuttige informatie verzamelen over haaienpopulaties in grote gebieden en op lange termijn. Te meer omdat uit de studie ook bleek dat de aanwezigheid van toeristen geen invloed heeft op het gedrag van de haaien. (ev)