Het zag er goed uit voor de ozonlaag. In 2010 werd de uitstoot van cfk’s en halogenen verboden, nadat was gebleken dat de stoffen sterk vreten aan de ozonlaag. Wetenschappers dachten dat het ozonverlies in de decennia na die maatregel geleidelijk aan wel zou afremmen.
Dat blijkt niet het geval te zijn, blijkt uit een nieuwe studie aan de University of Maryland. Integendeel: in het lagedrukgebied boven de Noordpool namen Amerikaanse onderzoekers het grootste ozonverlies waar sinds het begin van de metingen. Het vorige record uit 2011 werd daarmee overschreden.
De onderzoekers keken naar meteorologische gegevens van de voorbije 56 jaar en naar temperatuursvoorspellingen. Ze zagen dat de atmosfeer boven de Noordpool ‘s winters steeds vaker te maken krijgt met extreem lage temperaturen, als gevolg van de klimaatverandering.
Wolken
Die extreme temperaturen leiden volgens de onderzoekers tot meer wolkenvorming. Wolken wekken op hun beurt een ozonafbrekende reactie op met cfk’s en halonen, waarvan de chemicaliën tientallen jaren geleden in de luchtlagen terechtkwamen. Ozon filtert en beschermt het aardoppervlak tegen schadelijke uv-stralen afkomstig van de zon.
Volgens biochemicus Filip Meysman (UAntwerpen) biedt deze studie ‘belangrijke nieuwe inzichten in de verhoudingen tussen de ozonlaag en klimaatverandering’. De onderzoekers pleiten voor een verminderde uitstoot van broeikasgassen, die vandaag sterk bijdragen tot de klimaatverandering. Als we er in de komende decennia in slagen om die uitstoot te reduceren, dan valt de verdere ozonafbraak volgens de onderzoekers enigszins af te remmen. Minder broeikasgassen leiden namelijk tot gematigder temperaturen, minder wolken en dus minder ozonverlies.
Bron: University of Maryland, Verenigde Staten
Beeld: Ross Salawitch/UMD
