Een hittegolf op het einde van augustus, uitzonderlijk of niet?

Wanneer spreken we van een hittegolf en is de huidige abnormaal? Onze weerman Tom Elegeert geeft antwoord.

Halverwege augustus klaagde mijn buurman over deze zomer. “Het is toch triestig, hé, dit jaar, we hebben echt nog geen zomer gehad”. Op dezelfde dag kwam er een vriendje bij mijn zoon spelen. De mama klonk heel tevreden over het weer: “We hebben geen klagen, hé, we hebben al mooi weer gekregen.” Grappig, zo zie je maar hoe subjectief de beleving van het weer is. Wat wel objectief vaststaat, is dat we nog geen hittegolf hebben gekregen deze zomer. Tot nu! Momenteel is er eentje in de maak.

Wat is een hittegolf nu weer?

Officieel spreken we van een hittegolf in België als er tijdens vijf opeenvolgende dagen in Ukkel een temperatuur van minstens 25 graden wordt gemeten en tijdens minstens drie van deze vijf dagen moet men 30 graden of meer waarnemen. Belangrijk om weten is dus dat Ukkel het referentiestation is. Indien men bijvoorbeeld wel aan de voorwaarden voldoet in Kleine Brogel, Virton of Zichem-Zussen-Bolder, maar niet in Ukkel, dan hebben we geen officiële hittegolf!

Krijgen we nu een hittegolf?

Gisteren namiddag werd in Ukkel een temperatuur van 28.2 graden opgetekend. Bij het schrijven van dit artikel zitten we al aan 29.4 graden in Ukkel en waarschijnlijk wordt straks de 30 graden-grens makkelijk overschreden. Ook morgen, vrijdag, zaterdag en zondag zou het nog warmer worden dan 30 graden. En als dat uitkomt, hebben we dus een officiële hittegolf. Maandag zou die trouwens voorbij zijn, want er wordt dan “slechts” 22 graden verwacht.

Waar komt deze hittegolf vandaan?

Boven Centraal-Europa bevindt zich een hogedrukgebied. Rond zo’n anticycloon waait de wind in wijzerzin. Er wordt dus warme landlucht vanuit het zuiden naar onze regio.

Is dit uitzonderlijk, zo op het einde van de zomervakantie?

Onderstaande grafiek toont het aantal hittegolfdagen per dag in de periode mei-augustus, die werden waargenomen sinds het jaar 1901.

De meeste hittegolven doen zich dus voor in de tweede helft van juli en de eerste helft van augustus. Maar ook eind juni/begin juli zijn er al 5 tot 7 hittegolven geweest sinds 1901. Rond 20 augustus zijn er reeds 4 hittegolven geweest, en rond 24 augustus 3. Maar dat worden er nu naar alle waarschijnlijkheid 4.

Nog enkele weetjes:

-       De langste hittegolf sinds 1901 duurde 19 dagen lang, van 10 tot 28 augustus (!) 1947.

-       De warmste hittegolf vond in 1976 plaats. Hij duurde toen  17 dagen, van 22 juni tot 8 juli en er werd daarbij een gemiddelde maximumtemperatuur van 32.2 graden gemeten. De gemiddelde temperatuur (over heel de dag) bedroeg tijdens deze periode 24.9 graden.

-       Vorig jaar was er een hittegolf van 6 dagen lang, maar tijdens de zomers van 2014, 2012, 2011, 2009, 2008 en 2007 waren er geen hittegolven.