Raven zijn in staat over de toekomst na te denken. Bovendien zijn ze bereid om een beloning te weigeren als dat later iets beters oplevert. Dat melden wetenschappers in Science.
Beslissingen nemen met het oog op toekomstige gebeurtenissen vereist complexe mentale vermogens. Wij kunnen het, net als mensapen. Sommige kraaiachtigen lijken het ook te kunnen, want ze verbergen voedsel voor later.
Volgens de onderzoekers presteren de raven even goed, en soms zelfs beter, dan mensapen
Niet alle biologen zijn daardoor overtuigd. Voedsel verbergen is specifiek gedrag, dat het gevolg kan zijn van een aangeboren drang, en niet automatisch een notie van de toekomst impliceert. Zo verbergen eekhoorns voedsel voor tijdens de winter, ook al hebben ze nog nooit een winter meegemaakt.
Zweedse onderzoekers legden vijf raven op verschillende manieren op de rooster. De vogels leerden met een soort sleutel een doosje te openen waarin een beloning zat. Eens ze dat doorhadden kregen de raven de doos voorgeschoteld, maar niet de sleutel.
Vervolgens verwijderden de wetenschappers de doos. Een uur later kregen de vogels de keuze tussen een aantal voorwerpen, waaronder de sleutel. Bijna alle dieren kozen voor de sleutel. Wanneer ze een kwartier later opnieuw de doos te zien kregen, openden ze die in meer dan tachtig procent van de gevallen met de sleutel.
In een soortgelijk experiment leerden de wetenschappers de vogels dat ze een bepaald voorwerp met een onderzoeker konden ruilen voor een beloning. Ze volgden hetzelfde stramien. Na de trainingsfase werd de vogels om het ruilmiddel gevraagd, terwijl ze het niet hadden. Een uur later kregen ze de keuze tussen het ruilmiddel en een aantal andere voorwerpen. Waarop een kwartier later de persoon met de beloning opdook. In bijna tachtig procent van de gevallen kozen en gebruikten de vogels het ruilmiddel.
Beloning uitstellen
Vervolgens gingen de wetenschappers nog een stapje verder. De raven kregen de keuze tussen een aantal voorwerpen, de sleutel of het ruilmiddel én een onmiddellijke beloning, die echter minder aantrekkelijk was dan wat ze in de doos vonden of aan de ruil overhielden.
In bijna driekwart van de gevallen kozen de vogels voor de sleutel of het ruilmiddel. In een controle-experiment, zonder sleutel of ruilmiddel in het aanbod, pikten de dieren er zonder uitzondering de onmiddellijke beloning uit.
Volgens de onderzoekers presteren de raven even goed, en soms zelfs beter, dan mensapen in soortgelijke experimenten. De laatste gemeenschappelijke voorouder van raven en mensapen leefde meer dan 300 miljoen jaar geleden. Dat doet vermoeden dat het vermogen om te plannen twee keer, onafhankelijk van elkaar is ontstaan.
