De stad Eindhoven experimenteert de komende drie maanden met reuzenstofzuigers die fijnstof uit de lucht vangen. We spraken met betrokken bouwfysicus en windexpert Bert Blocken van de TU Eindhoven.
Eindhoven installeerde dertig fijnstofzuigers bij een grote ondergrondse parkeergarage in het stadscentrum. De locatie van de fijnstofzuigers is niet willekeurig. 'Je moet filters plaatsen daar waar het fijnstof zich opstapelt', zegt bouwkundig ingenieur Bert Blocken (TU Eindhoven). 'De gekozen parkeergarage is zo'n locatie. De garage wordt omgeven door grote gebouwen, waardoor vervuilde lucht er blijft hangen.'
Een overkapping leent zich perfect tot het afvangen van de vuile lucht. De technologie is er. Toch past nog niemand het toe Bert Blocken
De stofzuigers werken aan de hand van ionisatie. 'De filters zijn balkvormige modules van 3,5 meter op 50 centimeter op 80 centimeter met erin elektrodes en een geaarde plaat. De fijnstofdeeltjes worden in de module gezogen, positief geladen door de elektrodes en daardoor aangetrokken door een negatief geladen plaat in de installatie.'
'Het zijn echte fijnstofzuigers. Na een uur ziet de plaat al pikzwart. Het opgestapelde fijnstof kan je dan om de twee weken gecontroleerd van de plaat reinigen. We stelden voor de garages in Eindhoven al vast dat door de plaatsing van een groot aantal modules de luchtkwaliteit niet enkel in de garages, maar ook in de ruime omgeving errond verbetert.’
Computermodellen vertellen Bert Blocken dat dit soort stofzuigers de hoeveelheid fijnstof in de stad met de helft kunnen verminderen. 'De test in Eindhoven moet nu aantonen of die voorspellingen ook in de echte wereld standhouden.'
Kan je deze aanpak daarna nog opschalen? Kan je bijvoorbeeld de uitlaatgassen van alle verkeer op een ringweg via de wind naar zuiveringsinstallaties laten leiden?
‘Dat kan. In het ideale scenario zijn die ringwegen dan overkapt, zoals daar in Antwerpen en andere Europese steden nu sprake van is. Een overkapping leent zich perfect tot het afvangen van de vuile lucht. We berekenden al dat installaties aan de tunnelmonden, de in- en uitgangen van tunnels, dan 80 tot 90 procent van het fijnstof uit de lucht halen. Dat is gigantisch. De wetenschap is er. De technologie is er. We legden ook contacten met de betrokken overheden. Toch past niemand het al toe. Onbegrijpelijk.’
