Hagedis neemt de boot

Scheepvaart is bepalend voor de biodiversiteit op eilanden.

Eilanden zijn een ideale proeftuin voor evolutionair biologen. Volgens de klassieke theorie van de biogeografie, die de verspreiding van soorten bestudeert, neemt het aantal soorten toe op grotere eilanden – omdat de diversiteit aan leefgebieden er groter is en het risico op uitsterven kleiner – en neemt het af naarmate een eiland meer geïsoleerd is – en moeilijker kan worden gekoloniseerd door nieuwe soorten. Volgens een studie in het vakblad Nature is het tijd om een nieuwe factor aan de theorie toe te voegen: de mens.

Door de omvang van eilandengroepen en de traagheid van evolutie valt de biogeografische theorie niet zo makkelijk te testen. De wetenschappers bestudeerden in dit geval de verspreiding van hagedissen van het geslacht Anolis op de Caribische eilanden. Het onderzoek bevestigt de positieve relatie tussen eilandgrootte en soortenrijkdom. Maar de isolatie van een eiland bleek weinig bepalend voor het aantal soorten.

In het verleden vormde water een moeilijk overbrugbare barrière voor de hagedissen, die vandaag echter vaak aan boord van vrachtschepen de oversteek maken. ‘Economische isolatie’ bleek een betere voorspeller voor de soortenrijkdom dan de klassieke geografische isolatie. Nu we leven in het antropoceen – een voorgestelde naam voor de huidige periode waarin de mens de aarde sterk beïnvloedt – moeten biologen volgens de onderzoekers meer rekening houden met die nieuwe realiteit. (ddc)