Er is op aarde plaats voor ruim anderhalf miljard hectare extra bos. Die extra bomen kunnen twee derde van onze CO2-uitstoot uit de lucht halen.
Groeiende planten nemen koolstofdioxide op uit de atmosfeer. Meer ruimte voor natuur, en in het bijzonder voor bos, is daarom een strategie om het broeikasgas uit de lucht te halen. Wetenschappers schuiven die tactiek al langer naar voren om de opwarming van de aarde te beperken. In het vakblad Science berekent een internationaal team wetenschappers wat we daarmee kunnen bereiken.
Op dit moment is er 5,5 miljard hectare bos op aarde – wanneer je bos definieert als een gebied met weinig menselijke activiteit en waarvan ten minste tien procent door boomkruinen is bedekt. Daar kan volgens de onderzoekers nog 1,7 à 1,8 miljard hectare bijkomen, een gebied ter grootte van de Verenigde Staten. Net geen miljard hectare daarvan zou door boomkruinen bedekt zijn.
Anderhalf miljard hectare extra bos kan zo’n 205 miljard ton koolstof uit de lucht halen
Dat nieuwe bos kan zo’n 205 miljard ton koolstof uit de lucht halen. Dat is twee derde van de 300 miljard ton die er door ons toedoen is bijgekomen. Dat maakt van natuurherstel volgens de onderzoekers ‘de meeste effectieve oplossing die we ter beschikking hebben om de opwarming tegen te gaan’.
Goed en minder goed nieuws
Op satellietbeelden analyseerden de wetenschappers het aantal boomkruinen in ongerepte natuurgebieden, van de toendra tot het regenwoud. Vervolgens zochten ze met machine learning naar een verband tussen de dichtheid van bosbestanden en tien bodem- en klimaateigenschappen. Via die gegevens voorspelden ze hoeveel bomen er op verschillende plaatsen kunnen groeien.
Op dit moment is er 5,5 miljard hectare bos op aarde. Daar kan nog een gebied ter grootte van de VS bijkomen
De onderzoekers beperkten zich tot gebieden met weinig menselijke activiteit. Ze hielden geen rekening met mogelijke bebossing van landbouwgrond. Door ook in steden en landbouwgebied meer bomen te voorzien, zouden we nog meer klimaatwinst kunnen boeken. Ze wijzen er ook op dat het enkel om gedegradeerde ecosystemen gaat, waar van nature bomen zouden groeien, en niet om natuurlijke graslanden of moerassen.
Het Intergovernmental Panel on Climate Change (IPCC) berekende eerder al dat er zeker een miljard hectare extra bos nodig is om de opwarming tot 1,5 graden Celsius te beperken. Volgens de wetenschappers is dat op basis van hun resultaten zeker mogelijk.
Er is ook minder goed nieuws. In tegenstelling tot wat de meeste andere modellen voorspellen, verwachten de wetenschappers dat bos ijler zal worden. In een warmere wereld komt er bos bij in koudere regio’s, waar de bomen minder dicht bij elkaar staan. Die toename wordt tenietgedaan door verliezen in de tropen, waar het bladerdak vrijwel gesloten is.
Tegen 2050 zou de landoppervlakte onder boomkruinen in het slechtste geval – het business as usual-scenario van het IPCC – met bijna 225 miljoen hectare kunnen krimpen.
Meer weten over hoe we met bos de klimaatopwarming afremmen? Lees er alles over in het nieuwste nummer van Eos.
