Insecten op museumdak voelen klimaatverandering

Twee onderzoekers registreerden achttien jaar lang de insecten op een museumdak in Kopenhagen. Doorheen de jaren veranderde het klimaat én de insectensamenstelling.

Tussen 1992 en 2009 telden de twee dankzij een lichtval op het dak van het Deens natuurhistorisch museum meer dan 250.000 individuele diertjes, goed voor 1.543 verschillende soorten motten en kevers. De Københavns Universitet meldt nu in de Journal of Animal Ecology dat doorheen de jaren samen met het klimaat ook de diversiteit van de “dakinsecten” veranderde.

Het is bekend dat soorten bij het opwarmende klimaat meer naar het noorden trekken. Uit dit onderzoek blijkt dat vooral insecten die afhankelijk zijn van één plant het meest gevoelig zijn aan die verandering. Zo was de eikelboorder aan de start van het onderzoek niet op het museumdak te vinden terwijl hij nu wel wordt geregistreerd. Tegelijk nam het aantal getelde hazelnootboorders af. Laatstgenoemde komt veel noordelijker voor in Europa dan de eikelboorder.

Deze studie bevestigt dus dat soorten hun leefgebied uitbreiden naar het noorden terwijl ze wegtrekken uit de zuidelijkste regionen. Dat gaat overigens relatief snel. De twee keversoorten voelden tussen 1995 en 2008 de temperatuur in hun habitat met “amper” 0,42 graden Celsius stijgen, berekenden de onderzoekers.

Het waren twee medewerkers van het museum, Ole Karsholt and Jan Pedersen, die achttien jaar lang elke week op het dak kropen, winters uitgezonderd. Wat begon als een hobby uit wetenschappelijke interesse eindigde in een grootse studie omtrent insecten en klimaatverandering. Karsholt en Pedersen zagen doorheen die jaren een grote diversiteit passeren. Van alle kevers die in Denemarken voorkomen vonden ze 12 procent terug op het dak, van alle motten 42 procent. Beide mannen waren ook de eersten om op het dak zeven nieuwe mottensoorten en twee nieuwe keversoorten in Denemarken te verwelkomen. (tn)