Klimaat vormde onze neus

De onderzoekers concentreerden zich op eigenschappen die verschillen tussen bevolkingsgroepen, zoals de breedte van de neusgaten, de lengte van de neusrug, hoogte van de neus en oppervlakte van de neus en neusgaten. Dat deden ze voor mensen uit West-Afrika, Zuid- en Oost-Azië en Noord-Europa. Naast die geografische verschillen legden ze data over de temperatuur en vochtigheid.

Dat de vorm van onze neus een gevolg is van natuurlijke selectie lijkt logisch, maar dat hoeft niet zo te zijn. Ook toeval kan ervoor zorgen dat een bepaalde eigenschap de bovenhand krijgt, een proces dat bekend staat als genetische drift. Maar volgens de wetenschappers zijn de verschillen te groot om louter door toeval te worden verklaard.

Ze vonden een sterk verband tussen de breedte van de neusgaten met temperatuur en vochtigheid. Brede neuzen komen vaker voor in warme, vochtige klimaten. Mensen in gebieden met een koud en droog klimaat hebben vaker een smalle neus.

Een belangrijke taak van de neus is de ingeademde lucht opwarmen en bevochtigen. Een smalle neus en smalle neusgaten verbeteren het contact tussen de lucht en het neusslijmvlies. Vermoedelijk deden onze voorouders die over een iets smallere neus beschikten het beter in koudere streken. Dat heeft er volgens de onderzoekers toe geleid dat neuzen smaller zijn geworden in bevolkingsgroepen die verder weg van de evenaar leven.

De wetenschappers vermoeden dat ook seksuele selectie een rol heeft gespeeld. Als mensen bij de keuze voor een partner bijvoorbeeld stelselmatig kleine of net grote neuzen verkiezen, kan dat ook de evolutie van de neus beïnvloeden. Of dat het geval is geweest moet nog verder worden onderzocht.