Lichtvervuiling beïnvloedt trekvogels

Wetenschappers meten ’s nachts meer vogellawaai boven plaatsen dicht aan de grond die verlicht zijn, zoals wegen en auto's. Dat betekent dat trekvogels hun broodnodige energie verspillen door het kunstlicht.

Veel trekvogels vliegen ook ’s nachts en de invloed van ons kunstlicht op hun vlucht werd al meermaals bestudeerd. De conclusie is dat het kunstlicht de trekvogels in de war brengt, omdat ze zich 's nachts veelal oriënteren op de sterrenhemel. Het licht trekt de dieren aan en ze blijven een tijdlang rond de lichtbron hangen, in plaats van hun route te volgen. In het slechtste geval sterven ze aan uitputting of omdat ze gedesoriënteerd door het licht tegen een gebouw vliegen.

Het eerdere onderzoek focuste vooral op de verlichting aan grote constructies, zoals torens en masten.

Onderzoekers aan de Universiteit van Windsor bekeken de invloed van de grote hoeveelheid lichtvervuiling dichter bij de grond: straatlantaarns, autolichten en tuinverlichting. Daarvoor gebruikten ze microfoons om overvliegende trekvogels te identificeren in zuidelijk Ontario, Canada. Dat leverde 352 uur geluidsmateriaal op, zowel opgenomen op plaatsen met als plaatsen zonder kunstverlichting aan de grond. De wetenschappers identificeerden minstens vijftien vogelsoorten op hun opnames, maar hoorden vooral significant meer vogelgeluiden op verlichte plaatsen dan op donkere plekken.

Er zijn meerdere verklaringen voor dat verschil. Licht trekt simpelweg vogels aan en daardoor kunnen er meer dieren op verlichte plaatsen zijn. Maar licht desoriënteert ook, waardoor de vogels in een zwerm misschien meer met elkaar communiceren, zodat de zwerm niet uit elkaar valt. Hoe dan ook heeft lichtvervuiling aan de grond een invloed op de vogels, menen de onderzoekers, wat er toe leidt dat de vogels broodnodige energie verspillen.

‘Antropogeen licht heeft diepgaande effecten op wilde dieren. We weten dat lichten bovenop wolkenkrabbers, zendmasten en vuurtorens trekvogels desoriënteert en aantrekt’, zegt bioloog en hoofdauteur Daniel Mennill. ‘Onze studie onthult voor het eerst dat zelfs lichten op de grond met een lage intensiteit het gedrag van overvliegende trekvogels beïnvloedt.’ (tn)