Mos dat 1.500 jaar bevroren was leeft verder in het lab

Britse onderzoekers hebben mos uit een 1.500 jaar oude ijslaag weer tot leven gewekt, waarna het gewoon verder groeide. Het bewijst dat mos lange ijstijden kan overleven.

Van eencelligen, zoals bacteriën, was eerder al aangetoond dat ze een eeuwenlange vrieskou kunnen doorstaan. ‘Deze studie toont aan dat ook complexere levensvormen zo'n lange periode kunnen overleven,' vertelt prof. Peter Convey, een van de auteurs van de paper in Current Biology. In een klimaatkast, met voldoende licht en een aangename temperatuur, begon het mos van Signy-eiland op Antarctica na drie à zes weken weer te groeien. Er ontstonden sporen waaruit nieuwe mosplantjes ontstonden.

Het is niet de oudste meercellige die in het lab uit zijn bevroren toestand wordt gehaald en tot leven wordt gewekt. De truc werd al eens door wetenschappers gedaan met de plant Silene stenophylla die 31.800 jaar lang in de Siberische permafrost zat. Maar daar waren gekloond zaad en speciale labomstandigheden voor nodig. Canadese wetenschappers berichtten vorig jaar in PNAS over mos op Ellesmere-eiland dat 400 jaar nadat het door een gletsjer werd overgroeid, weer tot leven kon werd ‘gewekt’. Gletsjers of ijstijden maken dus geen tabula rasa, zoals altijd werd gedacht.

Stamcellen

Mossen kunnen barre omstandigheden overleven omdat elke mos-cel - of het nu een blad, steel of spruit is - kan ‘de-specialiseren’ en een volledig nieuw organisme kan doen groeien. Elke cel is al het ware een stamcel. Hogere planten hebben die eigenschap niet meer. Voor mossen hoeven de sporen dus zo’n barre, lange winter niet te overleven, omdat elk onderdeel het geheel weer kan opbouwen.

Dat mossen ijstijden overleven is belangrijk omdat zo ook de biodiversiteit beter behouden blijft op een plek waar anders al het leven verdwijnt door het ijs. (cs)