Als de huidige economische ontwikkelingen zich voortzetten, zou de wereldbevolking nog vóór 2050 8,8 miljard mensen tellen, om daarna geleidelijk te dalen.
De Global Challenges Foundation (GCF) is een in Stockholm gevestigde non-profitorganisatie die het besef van mogelijke wereldwijde catastrofes in het algemeen wil aanwakkeren en de urgentie van een gecoördineerde wereldwijde aanpak om ze te voorkomen. Daarvoor werkt de GCF samen met oner meer het Future of Humanity Institute, een interdisciplinair onderzoekscentrum aan de universiteit van Oxford. Vanuit daaruit werd Earth4All ontwikkeld, een zogenoemde System Dynamics-model. Die zijn erop toegespitst met methodologische en wiskundige technieken complexe problematieken af te bakenen, te begrijpen en te bespreken. De verwachte groei van de wereldbevolking in de komende decennia is daar een schoolvoorbeeld van.
Door projecties van onder meer de Verenigde Naties loopt een rode draad: nog dit jaar zullen we wellicht door de grens van de 8 miljard mensen op aarde gaan. Circa 2037 zou dan de kaap van de 9 miljard worden gerond. Vervolgens zouden we in 2055 met 10 miljard een beroep moeten doen op alle natuurlijke reserves, en in de buurt van 2087 zelfs met 11 miljard. Het Earth4All-model werd losgelaten op deze bijzonder complexe berekening en kwam uit bij heel andere schattingen. Significant lagere cijfers, namelijk.
Hoe kan dat? Hebben al die andere becijferaars dan niet goed gerekend? Uiteraard niet, geven projectleider Per Espen Stoknes (Centre for Sustainability, Norwegian Business School) en gespecialiseerd onderzoeker Beniamino Callegari (universiteit van Kristiania, Zweden) toe. Maar volgens hen laten die andere projecties snelle economische en bijgevolg maatschappelijke ontwikkelingen onvoldoende meewegen. ‘Terwijl het nochtans bekend is,’ stellen zij, ‘dat die in lage inkomenslanden een enorme invloed hebben op met name de geboortecijfers. Die dalen naarmate vrouwen meer toegang krijgen tot onderwijs, economisch zelfstandiger worden en toegang krijgen tot betere gezondheidszorg.’
Earth4All ging die impact na vanuit twee scenario’s: status quo en radicale verandering. Of zoals ze het zelf noemen: Too Little Too Late en Giant Leap.
Deze grafiek toont het verschil tussen de projecties van o.m. de Verenigde Naties (zwarte lijn, centraal) en de twee Earth4All-scenario’s: ‘Te weinig, te laat’ en ‘Reuzensprong, respectievelijk blauw en oranje onderaan.
1. Te weinig, te laat
Concreet: Een scenario waarin dus (te) weinig zou veranderen. De wereld blijft zich, concreet, economisch verder ontwikkelen zoals in de voorbije 50 jaar.
Resultaat / projectie? Vanuit dit scenario voorspelt het GDF-onderzoeksteam een piek in de wereldbevolking van 8,8 miljard in 2050, waarna ze zou gaan dalen tot 7 miljard in 2100.
2. Reuzensprong
Concreet: In dit scenario wordt, ten eerste, meer dan ooit geïnvesteerd in armoedebestrijding (vooral gezondheidszorg en onderwijs). Gekoppeld aan, ten tweede, radicale beleidsomslagen op het vlak van voedsel- en energiezekerheid, gelijke kansen in het algemeen en gendergelijkheid in het bijzonder.
Resultaat / projectie? Extreme armoede zou in het kielzog hiervan in één generatie uit de wereld kunnen zijn, zo rond 2060. Wat op zijn beurt een significante impact zou hebben op het wereldbevolkingscijfer. Dat zou dan namelijk circa 2040 pieken op 8,5 miljard. Tien jaar vroeger dan bij Te weinig, te laat dus. Tegen het einde van de eeuw zouden we dan uitkomen bij 6 miljard. Eén miljard minder dus dan wanneer er (te) weinig zou veranderen.
