Beeld: Michael Moore and Carolyn Miller (WHOI)
Het klopt, kort samengevat, uiteraard dat met name een aantal ingevoerde vangstbeperkingen een positief effect hebben op de evolutie van de walvispopulatie. Alleen, die blijft in absolute aantallen nog altijd lager dan ze ooit is geweest, én er is een probleem met nieuwgeboren dieren. Dat blijkt uit onderzoek in de Noord-Atlantische Oceaan door de National Oceanic and Atmospheric Administration, een Amerikaans wetenschappelijk overheidsagentschap dat focust op de gezondheidstoestand van de oceanen, grote waterwegen en de atmosfeer.
‘Een noordkaper die vandaag geboren wordt, is gemiddeld een meter korter dan een soortgenoot die in 1980 ter wereld kwam’, stelt onderzoeksleider Joshua Stewart, die gespecialiseerd is in de kwantitatieve ecologische studie van zeezoogdieren. ‘Dat is zo’n 7 procent kleiner, en we zijn op extreme gevallen gestoten van jonge walvissen die meerdere meters korter waren dan je mag verwachten. Collega-wetenschappers hebben hetzelfde eerder al vastgesteld bij vissen, maar voor zover ons bekend is dit de eerste keer dat we dit ook zien bij een zeezoogdier.’ Met dank aan de technologie van de 21ste eeuw, overigens. Dankzij drones kon het team de walvispopulatie veel intensiever, individueler (zie foto) en kostenvriendelijker opvolgen dan ooit.
Een dronebeeld uit het onderzoek. Het unieke patroon op het hoofd van elke walvis maakt het mogelijk hem te identificeren en op te volgen in zijn lichaamsontwikkeling. (©John Durban - NOAA - en Holly Fearnbach - SR3)
Maar waarom is die afname in lichaamslengte zo significant en/of belangrijk? ‘Hoe kleiner je bent’, licht Stewart toe, ‘hoe minder energiereserves je hebt. En hoe moeilijker het vervolgens wordt te overleven bij aanhoudende voedselschaarste of, zoals bij walvissen gebeurt, als je verstrikt geraakt in een net. Dit kan zich bijgevolg op langere termijn vertalen in een negatieve impact op de levensvatbaarheid van de soort.’ Visnetten vormen een belangrijke stressfactor die in verband wordt gebracht met kleinere walvissen. 'Een walvis die verstrikt raakt in een visnet heeft meer energie nodig om zijn normale activiteiten te kunnen uitvoeren, energie die hij anders zou kunnen besteden aan groei of voortplanting.' Dat heeft ook invloed op de grootte van de geboren kalveren.
