'Noordpool kan over 30 jaar ijsvrij zijn’

Elke ton uitgestoten CO₂ doet drie vierkante meter zee-ijs smelten.

De voorbij zomer smolt opnieuw ongewoon veel Arctisch zee-ijs. De oppervlakte zee-ijs bereikte haar op één na laagste niveau sinds het begin van de metingen met satellieten. Enkel in 2012 was de resterende oppervlakte nog kleiner. De trend is duidelijk: al jaren verdwijnt uitzonderlijk veel zee-ijs, in die mate dat we op weg zijn naar een ijsvrije Noordpool. De vraag is: wanneer? Een nieuwe studie in Science, die een link legt tussen de uitstoot van broeikasgassen en het afsmelten van het ijs, helpt die vraag te beantwoorden.

De wetenschappers ontdekten dat er voor elke ton uitgestoten CO₂ drie vierkante meter zee-ijs verdwijnt. ‘Dat betekent dat het ijs zal verdwijnen als we nog 1000 miljard ton CO₂ uitstoten’, licht Dirk Notz (Max-Planck-Institut für Meteorologie) toe. ‘Dat is toevallig ook de hoeveelheid die we nog mogen uitstoten als we opwarming tot twee graden Celcius willen beperken.’

Wanneer de Noordpool ijsvrij zal zijn, zal dus afhangen van hoe snel we die 1000 miljard ton CO₂ de lucht in blazen. ‘Nu stoten we ongeveer 35 miljard ton CO₂ per jaar uit’, zegt Notz. ‘Als we dat niveau blijven aanhouden, betekent dat dat de Noordpool over ongeveer 30 jaar ijsvrij kan zijn. Al weten we niet wat de impact van de klimaatovereenkomst in Parijs op de uitstoot zal zijn.’

In Parijs verbonden overheden er zich toe de opwarming tot twee graden te beperken, en te streven naar een maximale opwarming met 1.5 °C. ‘Dan zouden we nog 400 miljard ton CO₂ mogen uitstoten’, zegt Notz. ‘Aan het huidige tempo is dat op tien jaar gebeurd. De opwarming beperken tot 1.5°C lijkt enkel haalbaar als we er zouden in slagen op grote schaal CO₂ uit de atmosfeer te halen, en dat kunnen we nog niet. In een wereld die maximaal 1.5 graden warmer wordt, zou er wel nog Arctisch zee-ijs zijn in de zomer, in een wereld die meer dan twee graden opwarmt niet.’ (ddc)